Marmerspanner

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-17 mm. Heeft een markante marmerachtige tekening door de vele wit omrande lichtbruine en donkerbruine banden en vlekken. De donkere middenband wordt bijna altijd onderbroken door twee witte lijnen. Vaak zijn deze lijnen dun en maken ze min of meer deel uit van de middenband. Soms zijn deze witte lijnen veel breder en opvallender en wordt de zwartbruine middenband hierdoor opgedeeld in twee grote vlekken. De witte lijnen in de middenband kunnen ook gedeeltelijk of zelfs helemaal ontbreken. In de golflijn bevindt zich een rij donkere witgerande pijlvormige vlekken; deze pijlvlekken zijn onregelmatig van grootte, maar in het midden altijd groot. Het borststuk en het achterlijf zijn bruin; de vlinder rust vaak met het uiteinde van het achterlijf omhoog gekruld.

Kenmerken rups

Tot 29 mm; lang en slank; lichaam helder groen met smalle gele banden tussen de segmenten; over de rug een gebroken, roodachtig bruine middenstreep, die bij de kop en staart sterker getekend is; langs de flanken enkele roodachtig bruine vlekjes; poten roodachtig bruin; naschuiver met een witte streep; kop ingesneden, groen met donker roodachtig bruine bovenkant.

Gelijkende soorten vlinder

De springzaadspanner (E. capitata) is iets kleiner en heeft een oranje borststuk en achterlijf; de pijlvlekken in de golflijn nemen bij de springzaadspanner vanaf de voorrand richting de binnenrand duidelijk af in grootte en zijn in het midden klein. Zie ook de fraaie walstrospanner (Lampropteryx suffumata) en de wortelhoutspanner (Eulithis prunata).

Gelijkende soorten rups

Springzaadspanner (Ecliptopera capitata).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Algemeen. Een soort die vooral voorkomt op de zandgronden en daar vrij algemeen is; in de duinen lokaal. Ook uit andere delen van het land komen waarnemingen. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in het hele land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Het Iberisch Schiereiland, via West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden oostwaarts via Rusland tot de Altaj en het Oessoerigebied; ook in Noord-Amerika. In Scandinavië tot boven de poolcirkel, in het zuiden tot Italië en de Balkanlanden tot de Kaukasus.