Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Marmeruil

Polia nebulosa

Vliegtijd & gedrag

Half mei-half augustus in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.

Marmeruil

Verspreiding in Nederland

Marmeruil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Marmeruil

Rups: augustus-mei. De rups foerageert ´s nachts en rust overdag tussen de bladeren van de waardplant of verbergt zich dicht bij de grond. De soort overwintert als halfvolgroeide rups in de strooisellaag.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 21-26 mm. De voorrand van de voorvleugel van deze licht- tot donkergrijze uil is bij de vleugelpunt sterk gebogen. De ringvlek en de niervlek zijn groot, licht gekleurd en donker omrand; de afgeronde tapvlek is vaak iets donkerder. Aan de binnenzijde van de golflijn bevinden zich zwarte pijlvlekken; de op één na grootste daarvan bevindt zich halverwege en de grootste bij de binnenrandhoek.

Kenmerken rups

Tot 50 mm: lichaam geelachtig bruin tot grijsachtig bruin met over de rug een rij zwartachtige, ruitvormige vlekken, aan weerszijden daarvan een rij scheve balkjes; spiracula oranje; kop geelachtig bruin met donkerder tekening.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de grote bosbesuil (Eurois occulta), de bruine heide-uil (P. bombycina) en de gerande marmeruil (P. hepatica).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt lokaal en verspreid voor in de duinen en op de zandgronden in het binnenland; daarbuiten af en toe een waarneming. RL: bedreigd.

België

In Vlaanderen zeldzaam, maar wijdverbreid ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel; erg lokaal voorkomend in Oost- en West-Vlaanderen. In Wallonië wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas; lokaal algemeen. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Heel Europa en via de gematigde zone tot Oost-Azië (Japan). In het noorden tot Zuid-Scandinavië. In het zuiden via het noordelijke Middellandse Zeegebied tot Midden-Azië.

Habitat

Vooral loofbossen, struwelen en duinen.

Waardplant

Duinen

Loofbossen

Struwelen

Planten

Vóór de overwintering diverse kruidachtige planten, waaronder walstro en zuring. Daarna ook houtige planten en loofbomen, waaronder berk, kamperfoelie, wilg en braam.

Waardplant

Berk

Braam

Kamperfoelie

Walstro

Wilg

Zuring

Benaming

  • Engelse naam Grey Arches
  • Duitse naam Waldstauden-Blättereule
  • Franse naam la Brodée
    la Noctuelle nébuleuse
  • Synoniemen Mamestra nebulosa
    Aplecta nebulosa
    Hadena nebulosa

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Marmeruil is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in ‘Onze vlinders’ (begin vorige eeuw).De tekening maakt een marmeren indruk. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Polia: polios is grijs, wijzend op de grondkleur van een aantal soorten binnen dit genus.nebulosa: nebulosus is met wolken, naar de kleur van de voorvleugel. Bij deze soort lomt melanisme veel voor.

Auteursnaam en jaartal
(Hufnagel, 1766)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden