Verdwenen (voorlopige rode lijst)

Moerasheide-aarduil

Protolampra sobrina

Vliegtijd & gedrag

Juli-augustus in één generatie. De vlinders komen op licht; soms op smeer en bloemen.

Moerasheide-aarduil

Verspreiding in Nederland

Moerasheide-aarduil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Moerasheide-aarduil

Rups: september-juni. De meeste rupsen zijn ´s nachts te vinden in mei en juni. De verpopping vindt plaats in de strooisellaag, losse grond of mos. De soort overwintert als jonge rups.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-17 mm. De tekening op de voorvleugel varieert van een markant patroon van lichtroze en zilvergrijze vlakken tot een tamelijk donker en onopvallend geheel met een roodachtig grijze tint.

Gelijkende soorten vlinder

De variabele breedvleugeluil (Diarsia mendica), de moerasbreedvleugeluil (Diarsia dahlii) en de bruine breedvleugeluil (Diarsia brunnea) zijn duidelijker getekend en hebben een zwarte stip tussen de ringvlek en de binnenrand van de voorvleugel. Zie ook de bruine zwartstipuil (Xestia baja) en de kastanjebruine uil (Xestia castanea).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Er zijn slechts enkele oude waarnemingen bekend, vooral uit de jaren zestig van de vorige eeuw in Limburg en Noord-Brabant; daarna werd de soort lange tijd niet gezien. Zowel in 2002 als in 2008 is een exemplaar waargenomen in Liessel (Noord-Brabant). De soort is vanaf 2013 gezien in de Deurnse Peel.

België

Wellicht uitgestorven in Vlaanderen. Kwam voor 1980 in de Limburgse Kempen. In Wallonië zeer zeldzaam in de venen van de Hoge Ardennen. De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Verspreiding is beperkt tot gebergten en moerassen van de gematigde, koelvochtige en subpolaire zones. In het westen de Pyreneeën en Schotland tot Kamtsjatka in het oosten. In Europa van noord naar zuid: Fins Lapland en de Alpen en de Karpaten.

Habitat

Veengebieden.

Waardplant

Veengebieden

Planten

Vóór de overwintering vooral bosbes, zuurbes en struikhei, daarna vooral hogere vegetatie zoals geoorde wilg en berk.

Waardplant

Berk

Bosbes

Struikhei

Wilg

Zuurbes

Benaming

  • Engelse naam Cousin German
  • Duitse naam Heidemoor-Bodeneule
  • Synoniemen Agrotis sobrina
    Paradiarsia sobrina
    Triphaena sobrina

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Deze soortnaam is letterlijk overgenomen van de Duitse soortnaam; in ons land een uiterst zeldzaam beest. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
sobrina: sobrina is een volle neef; lijkt dus veel op een andere soort n.l. E. subrosea. Spuler denkt daarbij echter aan D.mendica, D. dahlii of X. xanthographa.

Auteursnaam en jaartal
(Duponchel, 1843)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden