Ernstig bedreigd (voorlopige rode lijst)

Oranje bremspanner

Isturgia limbaria

Vliegtijd & gedrag

Half april-half augustus in twee generaties. De vlinders vliegen bij zonnig weer en worden soms opgejaagd van de waardplant.

Oranje bremspanner

Verspreiding in Nederland

Oranje bremspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Oranje bremspanner

Rups: juni en oktober. De pop overwintert in de grond, soms meerdere jaren achter elkaar.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-15 mm. Zowel het mannetje als het vrouwtje hebben oranjegele vleugels met een chocoladebruine zoom, die bij het vrouwtje iets minder duidelijk is. De op de voor- en achtervleugel aanwezige bruine bestuiving kan variëren, waardoor sommige exemplaren meer bruingrijs van kleur zijn. De vleugels hebben enigszins afgeronde punten. In rust worden de vleugels boven de rug naar elkaar toe gevouwen zoals bij dagvlinders en wordt de groenbruine onderzijde van de achtervleugel met de sterke spikkeling en de witte strepen zichtbaar. Het mannetje heeft geveerde antennen.

Kenmerken rups

Tot 24 mm; lichaam groen of bruin met over de rug een donkere middenstreep met aan weerszijden lichte lengtestrepen; over de spiracula een zwartgezoomde gele lengtestreep; kop groen of bruin.

Gelijkende soorten rups

Klaverspanner (Chiasmia clathrata) en boterbloempje (Pseudopanthera macularia).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Komt verspreid over het land lokaal voor, vooral op de zandgronden. RL: ernstig bedreigd.

België

In Vlaanderen sterk achteruitgegaan en inmiddels zeer zeldzaam; enkele vindplaatsen in de Kempen, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant. In Wallonië wijdverbreid en lokaal algemeen, vooral in de Ardennen. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Een Europese soort. Lokaal in Spanje en Frankrijk, op Corsica, in Italië, Engeland, de Benelux, Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland. Dus beperkt tot de westelijke helft van Europa. Ook binnen Duitsland een westelijke verspreiding. De oostelijkste vindplaats ligt aan de Oostzeekust.

Habitat

Zonnige plaatsen in bosachtige gebieden, heiden, schrale graslanden, spoordijken en duinen.

Waardplant

Bosachtige gebieden

Duinen

Graslanden

Heiden

Spoordijken

Planten

Brem.

Waardplant

Brem

Benaming

  • Engelse naam Frosted Yellow
  • Duitse naam Schwarzgesäumter Besenginsterspanner
  • Franse naam la Phalène bordée
    la Phalène noble
    l Entourée
  • Synoniemen Fidonia limbaria
    Speranza conspicuaria

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Brem is de enige waardplant van deze spannersoort.Voor- en achtervleugels zijn prachtig oranje. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Isturgia: histourgia is weven, vlechten, de betekenis is niet duidelijk. Mogelijk slaat dit op de zwarte spikkels op de vleugels.limbaria: limbatus is met grenzen. Van de costa en de termen die sterk contrasteren met de oranje grondkleur.

Auteursnaam en jaartal
(Fabricius, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden