Plakker – Vlinderstichting

Vliegtijd & gedrag

Half juni-eind augustus in één generatie. De mannetjes komen op licht, maar vliegen ook overdag. De vrouwtjes kunnen nauwelijks vliegen en blijven in de buurt van de cocon.

Snel naar
Waarnemingen
Levenscyclus

Verspreiding

Levenscyclus

Plakker

Rups: april-juni. Soms laat de jonge rups zich door middel van spindraden met de wind meevoeren en kan zich zo kilometers verspreiden. De rups verpopt zich in een spinsel tegen de schors, tussen de bladeren of in de strooisellaag. De soort overwintert als ei in legsels op de schors, een tak of een blad van de waardplant. De eieren worden afgedekt met haren van het achterlijf van het vrouwtje. Soms komen eitjes nog hetzelfde jaar uit, maar de uitgekomen rupsjes kunnen niet overwinteren. Mannelijke rupsen hebben 5 larvale stadia en vrouwelijke rupsen 6 larvale stadia (Leonard, 1966). Hierdoor worden vrouwelijke poppen en vlinders groter dan mannelijke.

Ei-afzet

Rups

Cocon

Vlinder

Verspreiding

Van Noord-Afrika (de Middellandse Zeekust) en het Iberisch schiereiland via West-Europa, inclusief Engeland, en via Zuid- en Midden-Europa oostwaarts tot Japan. In het zuiden van het Middellandse Zeegebied tot Voor-Azië. Naar het noorden tot Zuid-Scandinavië. In Noord-Amerika werd L. dispar (vroeger ook bekend als Gypsy Moth) in 1868 geïmporteerd en is daar een invasieve soort die regelmatig een plaag vormt.

Benaming

Engelse naam Spongy moth
Duitse naam Schwammspinner
Franse naam le Disparate
le Bombyx disparate
la Spongieuse
Oud Nederlandse naam hebreeuwse lettervlinder
plakuil
reschvlinder
stamuil
Synoniemen Ocneria dispar
Liparis dispar
Gypsy Moth

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Plakker is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in 'Onze vlinders'.Het vrouwtje plakt haar eieren als een plakkaat tegen de schors van een boomstam. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Lymantria: lumanter is een verkwister, een vernietiger, naar de pest-soorten zoals L. dispar, die in dit genus zijn opgenomen.dispar: dispar is niet eender, naar de sexuele dimorfie, het mannetje heeft een bruine grondkleur en het vrouwtje een witte. Er is ook grootteverschil maar Linnaeus vermeldt alleen de kleur.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Herkenning

Voorvleugellengte: ♂ 18-24 mm, ♀ 28-35 mm. Het mannetje heeft een brede donkere grijsbruine voorvleugel, soms met wat lichtere zones. Over de voorvleugel lopen enkele golvende donkere dwarslijnen. In het middenveld bevinden zich een zwartachtige middenstip en een zwarte, omgekeerde V-vormige vlek. Het roomwit gekleurde vrouwtje heeft een soortgelijke tekening als het mannetje; de dwarslijnen steken altijd duidelijk af. Het vrouwtje is groter en heeft een stomp achterlijf met een donkerbruin uiteinde.

Habitat

De Vlinderstichting beschermt al 40 jaar vlinders en libellen. Wij vinden dat zij overal waar ze in de natuur thuis horen ook daadwerkelijk moeten voorkomen.

Planten

Meer uit dezelfde familie

Bekijk alle vlinders

Fotograaf: Marc Bulte, Zoekerbrug, 11 augustus 2009

Fotograaf: Marian Schut, Apeldoorn, 22 januari 2010

Fotograaf: Luc Knijnsberg, Spanje, 9 augustus 2012

Fotograaf: Luc Knijnsberg, duingebied Egmond, 28 juli 2016

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden