Incidenteel (voorlopige rode lijst)

Pluimspinner

Ptilophora plumigera

Vliegtijd & gedrag

Eind oktober-eind november in één generatie. De vlinders komen soms op licht.

Pluimspinner

Verspreiding in Nederland

Pluimspinner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Pluimspinner

Rups: half april-juni. Na de verpopping gaat deze soort het najaar in als pop in een losse cocon; deze bevindt zich in de strooisellaag onder de waardplant. De eitjes worden in november of december op kale takjes vlak bij de knoppen afgezet en overwinteren.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-19 mm. Opvallende kenmerken zijn de bij het mannetje zeer sterk geveerde antennen en de vrij smalle, dun geschubde vleugels met een hooguit zwak getande achterrand. Het kleurenpatroon is zeer variabel. De grondkleur varieert van bruinachtig geel tot roestbruin of roodachtig bruin en op de voorvleugel bevinden zich donkere en/of gele vlekken met voorbij het midden een lichte getande dwarslijn. Langs de donkere aders liggen vaak grijze vlekken. Het vrouwtje is doffer van kleur, de vleugels zijn nog dunner geschubd en de antennen zijn draadvormig.

Kenmerken rups

Tot 30 mm; lichaam bleek blauwachtig groen met bleek geelachtig groene lijnen tussen de segmenten; over de rug twee brede, groenachtig witte lengtestrepen en over de spiracula een geelachtige lengtestreep; kop groen.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Een zeldzame soort die alleen is waargenomen in Zuid-Limburg.

België

Zeer zeldzaam, maar wijdverbreid in Namen, Luik en Luxemburg; plaatselijk soms vrij algemeen. De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het noorden van het Iberisch schiereiland via grote delen van West- en Zuid-Europa, inclusief Zuid-Engeland, via heel Midden-Europa tot Rusland (Wolgagebied). Naar het zuiden Zuid-Frankrijk, Italië, Noord-Balkan en via de noordkant van de Zwarte Zee tot de Kaukasus. In het noorden ligt de grens over Zuid-Scandinavië.

Habitat

Bossen, windsingels en struwelen op kalkrijke bodem.

Waardplant

Bossen

Struwelen

Windsingels

Planten

Esdoorn en Spaanse aak.

Waardplant

Esdoorn

Benaming

  • Engelse naam Plumed Prominent
  • Duitse naam Zackeneule
  • Franse naam le Plumet
    le Porte-Plume

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De pluimspinner is geen spinner (Lasiocampidae), maar een tandvlinder (Notodontidae). Zowel de wetenschappelijke als de Nederlandse naam wijzen op de prachtig geveerde antennes van het mannetje. Meer over Nederlandse namen Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Ptilophora: ptilon is een veer en phorero is dragen, een Griekse benadering van plumigera.plumigera: pluma is veer en gero is dragen, naar de sterk geveerde antennes.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden