Vliegtijd & gedrag
Eind mei-eind augustus in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht. Overdag worden ze soms opgejaagd uit de hei.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Randstipspanner
Rups: juli-mei. De soort overwintert als rups en verpopt zich op de grond.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 10-12 mm. De bruinachtig witte vleugels zijn fijn bespikkeld met zwartachtige schubjes. De gewoonlijk nogal onduidelijke gegolfde bruinachtige dwarslijnen variëren in intensiteit. Zowel op de voor- als de achtervleugel bevindt zich een duidelijke zwarte middenstip en een rij goed zichtbare, uit zwarte stipjes bestaande franjelijn langs de achterrand. Soms komt een kleinere en bruinere variant voor.
Gelijkende soorten vlinder
De satijnstipspanner (I. subsericeata) is meer grijsachtig wit; de zwarte middenstip op de vleugel en de rij stipjes langs de achterrand zijn vaag of afwezig. Zie ook de dwergstipspanner (I. fuscovenosa).Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen Idaea sylvestraria, I. subsericeata en Asthena albulata.Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen zeven Scopula- en drie Idaea-soorten.
Gelijkende soorten rups
Okergele spanner (Idaea ochrata), geelpurperen spanner (Idaea muricata), satijnstipspanner (Idaea subsericeata) en geblokte stipspanner (Idaea emarginata). Let op: de rups kan ook verward worden met rupsen van de Scopula-soorten.N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Foto's
Vlinder
Museum
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeldzaam. Lokaal in de duinen een vrij algemene soort; in het binnenland zeer verspreid en zeldzaam. RL: bedreigd.
België
In Vlaanderen zeer zeldzaam en nagenoeg beperkt tot de Kempen; ook lokaal aan de kust. In Wallonië zeldzaam en gekend uit alle Waalse provincies; recent gemeld uit Namen. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van Spanje via West- en Midden-Europa (inclusief Engeland), Polen, de Baltische staten, Rusland en tot Sachalin; in het noorden tot Midden-Scandinavië; in het zuiden: Sardinië en Italië en in het zuidoosten van Dalmatië tot Bulgarije en oostelijk daarvan tot Kazachstan.
 1, Guust de Vries.webp "91460005 bijvoet (Artemisia vulgaris) 1, Guust de Vries.JPG")
 2, Guust de Vries.webp "11340091 glad walstro (Galium mollugo) 2, Guust de Vries.JPG")
 2, Guust de Vries.webp "05640059 schapenzuring (Rumex acetosella) 2, Guust de Vries.JPG")
