Verdwenen (voorlopige rode lijst)

Ridderspooruil

Periphanes delphinii

Vliegtijd & gedrag

Mei-juni in één generatie. De vlinders vliegen vaak overdag bij zonnig weer.

Ridderspooruil

Verspreiding in Nederland

Ridderspooruil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Ridderspooruil

Rups: juli-augustus. De soort overwintert als pop in de grond.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-15 mm. Deze uil is door de karakteristieke kleur en vleugeltekening gemakkelijk te herkennen. De voorvleugel is overwegend purperroze met een lichte zoom en heeft een zwartachtige tekening; de hoeveelheid zwart kan variëren. De witachtige, geschulpte binnenste dwarslijn heeft aan de binnenzijde een donkere rand. Op de grens van het midden- en zoomveld loopt een dubbele zwartachtige buitenste dwarslijn, waarvan de buitenste lijn bij de voorrand uitloopt in een ruwweg driehoekige zwarte vlek. De brede middelste dwarslijn loopt door de opvallende donkere, zwartgerande niervlek heen.

Verspreiding

Zeldzaamheid

Van deze soort zijn geen recente waarnemingen bekend. De laatste waarneming dateert uit 1863 in Arnhem.

België

Een zeer zeldzame soort die lokaal voorkwam in Luik, maar daar na 1980 niet meer is waargenomen.

Mondiaal

Van Afganistan en de steppegebieden van Midden- en Klein-Azië tot het Middellandse Zeegebied, inclusief Noordwest-Afrika. De noordelijke grens in Europa is niet duidelijk omdat daar slechts enkelingen voorkomen of de soort is daar al lang niet meer gezien. In Groot Britannië uitgestorven aan het begin van de 18e eeuw (daarna alleen nog zwervers/trekkers). Nooit vastgesteld in Scandinavië.Voor Duitsland geven Speyer & Speyer (1862) als noordgrens de lijn Aken - Frankfurt/Main - Neustrelitz..

Habitat

Vooral warme, droge schrale graslanden en braakliggende akkers.

Waardplant

Akkers

Graslanden

Planten

Monnikskap en valse ridderspoor.

Waardplant

Monnikskap

Ridderspoor

Benaming

  • Duitse naam Rittersporn-Sonneneule
  • Franse naam la Noctuelle du delphinium
    la Noctuelle du pied-d’alouette
  • Synoniemen Chariclea delphinii

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Ridderspoor en monnikskap zijn de waardplanten van deze soort. Ook in de wetenschappelijke en in de Duitse naam wordt ridderspoor aangegeven. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Periphanes: periphanes is duidelijk aanwezig, beroemd. Dit verwijst naar het uiterlijk van de twee soorten die Hübner in dit genus onderbracht; ze zijn beide van uitzonderlijke schoonheid.delphinii: Delphinium is ridderspoor, de voedselplant van deze soort, ook door Linnaeus al correct aangegeven.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden