Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Rietgrasuil

Apamea unanimis

Vliegtijd & gedrag

Begin mei-begin augustus in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.

Rietgrasuil

Verspreiding in Nederland

Rietgrasuil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Rietgrasuil

Rups: september-maart. De soort overwintert als volgroeide rups in de strooisellaag of op een andere beschutte plaats. De verpopping vindt plaats in de strooisellaag of in een dode holle plantenstengel.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-17 mm. Deze Apamea-soort is te herkennen aan de geringe grootte en de altijd duidelijk afstekende witte rand aan de holle achterzijde van de niervlek. De voorvleugel heeft een lichte tot donkere, roodachtig bruine of olijfbruine kleur en een variabel, soms ruw aandoend gemarmerd uiterlijk. Naast exemplaren met een gelijkmatig getekende voorvleugel zijn er vlinders waarbij de ringvlek en de niervlek, het wortelveld en de brede bandvormige binnenste zone van het zoomveld duidelijk afsteken tegen de donkerdere ondergrond. In het wortelveld liggen twee zwarte strepen: één in het midden en één bij de binnenrand van de vleugel. De streep in het midden vormt samen met de zwartachtige zijkant van de schouder een opvallende, forse zwarte veeg. Op de achtervleugel is een duidelijke halvemaanvormige vlek aanwezig, die bij andere Apamea-soorten ontbreekt.

Gelijkende soorten vlinder

De halmrupsvlinder (Mesapamea secalis) en het weidehalmuiltje (M. secalella), die beide buitengewoon variabel zijn, hebben een minder spits toelopende voorvleugel en missen de forse zwarte streep in het midden van het wortelveld; bovendien is de halvemaanvormige vlek op de achtervleugel, die het beste zichtbaar is aan de onderzijde, kleiner en smaller. Zie ook de tweekleurige grasuil (A. illyria). Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen Apamea unanimis en A. illyria en de beide Mesapamea-soorten.

Gelijkende soorten rups

Pijpenstro-uil (Apamea aquila),variabale grasuil (Apamea crenata), grauwe grasuil (Apamea remissa), veldgrasuil (Apamea anceps), kweekgrasuil (Apamea sordens), bonte grasuil (Cerapteryx graminis), donkere grasuil (Tholera cespitis) en gelijnde grasuil (Tholera decimalis). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: kwetsbaar.

België

Vrij algemeen en wijdverbreid in Vlaanderen; zeldzaam en lokaal in Wallonië. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Europa en Azië tot de Amoer. In Europa noordelijk tot Schotland, Zuid-Noorwegen en Midden-Finland. Zuidelijk tot Zuid-Frankrijk, Noord-Italië, Roemenië en Bulgarije. Opgaven uit nog zuidelijker gebieden (Spanje, Sardinië, Midden-Italië) dienen nader onderzocht te worden.

Habitat

Moerassen, oevers van meren en vijvers, vochtige graslanden en vochtige open bossen.

Waardplant

Beekoevers

Graslanden

Moerassen

Rivieroevers

Ruige graslanden

Vochtige loofbossen

Planten

Diverse grassen, waaronder rietgras en bochtige smele.

Waardplant

Rietgras

Smele

Benaming

  • Engelse naam Small Clouded Brindle
  • Duitse naam Glanzgras-Grasbüscheleule
  • Franse naam la Noctuelle de l’alpiste
  • Synoniemen Luperina unanimis
    Hadena unanimis
    Parastichtis unanimis

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Alle grasuilen hebben een relatie met grassen.Rietgras is een belangrijke waardplant van deze soort. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Apamea: apamea is de naam van een stad in Klein-Azië waar Theodorus, een van de oude kerkvaders woonde; verder zonder enthomologische betekenis. Auteurs gebruikten wel vaker namen van steden in Klein-Azië en telkens met een kerkelijke achtergrond en zonder verdere enthomologische betekenis: Thyatira (Ochsenheimer) en nicaea (Prunner). Antiochus de Grote tekende in Apamea een vredesovereenkomst met de Romeinen (88 v.Ch) na de verloren slag bij Magnesia.unanimis: unanimus is het eens zijn, dezelfde mening hebben, harmonieus. Dit is ook weer zo’n probleemnaam zonder bevredigende verklaring. Velen gaven hun mening, maar steekhoudend is er geen.

Auteursnaam en jaartal
(Hübner, 1813)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden