Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Rode vlekkenuil

Cerastis rubricosa

Vliegtijd & gedrag

Begin maart-eind mei in één generatie. De vlinders komen op licht, smeer en wilgenkatjes.

Rode vlekkenuil

Verspreiding in Nederland

Rode vlekkenuil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Rode vlekkenuil

Rups: april-juli. De rups foerageert ´s nachts en zit overdag op de waardplant. De soort overwintert als pop in een stevige zijdeachtige cocon.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-17 mm. De voorrand en de achterrand van de voorvleugel zijn tamelijk recht en vormen samen een bijna rechte hoek; de binnenrandhoek is afgerond. De voorvleugel heeft een gelijkmatige rood- of purperachtig getinte, licht- of donkerbruine kleur met een variabele lichtgrijze bestuiving; in de vaak brede lichtgrijze strook langs de voorrand liggen drie bruine vlekken. De tekening is tamelijk vaag. De ringvlek, niervlek en dwarslijnen zijn meestal nauwelijks lichter dan de omgeving en hebben tamelijk onduidelijke contourlijnen.

Kenmerken rups

Tot 41 mm; lichaam roodachtig bruin, soms met groene zweem, over de rug een rij donkere, driehoekige vlekken; langs de rug twee rijen geelachtige vlekjes, afgewisseld met zwarte driehoekjes met een wit stipje in hun centrum; onder de spiracula een brede, witachtige lengteband; kop geelachtig bruin met donkerder tekening.

Gelijkende soorten vlinder

De witringuil (C. leucographa) is gemiddeld iets kleiner en de voorrand van de voorvleugel is licht gebogen; de ringvlek en de niervlek vallen meestal goed op en de grijze bestuiving op de voorvleugel is hooguit slechts zeer smal langs de voorrand aanwezig.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor, vooral in de duinen en op de zandgronden in het binnenland. RL: kwetsbaar.

België

Zeldzaam en wijdverbreid in de Kempen; lokaal algemeen. Daarbuiten erg lokaal, maar bekend uit alle provincies. In Wallonië wijdverbreid en vrij algemeen ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Bijna in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Heel Europa en via de gematigde (Aziatische) zone tot Japan. In het noorden tot boven de poolcirkel, in het zuiden het Middellandse Zeegebied tot Turkije en waarschijnlijk nog naar Voor-Azië.

Habitat

Vooral loofbossen en struwelen; ook heiden en tuinen.

Waardplant

Heiden

Loofbossen

Struwelen

Tuinen

Planten

Diverse kruidachtige planten, loofbomen en struiken, waaronder walstro, zuring, wilg en bosbes.

Waardplant

Bosbes

Walstro

Wilg

Zuring

Benaming

  • Engelse naam Red Chestnut
  • Duitse naam Rotbraune Frühlings-Bodeneule
  • Franse naam la Noctulelle rubiconde
  • Synoniemen Pachnobia rubricosa
    Agrotis rubricosa
    Orthosia rubricosa

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De grondkleur van deze vlinder is roodachtig en volgens de Latijnse soortnaam is het de kleur van rode oker. De kleur is zeker niet egaal en door de tekening maakt het een vlekkerige indruk. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Cerastis: kerastes is gehoornd. Dit verwijst naar de antennen van het mannetje die tweezijdig geveerd zijn. Omdat Linnaeus de Noctua’s had beschreven met niet geveerde antennen, is dit een belangrijk onderscheid.rubricosa: rubricosus is heeft de kleur van rode oker, naar de grondkleur van de voorvleugels.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden