Vliegtijd & gedrag
Half september-begin november en na de overwintering van begin maart-half mei. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen van onder andere klimop.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Roodkopwinteruil
Rups: april-juni. De rups maakt eind juni een cocon onder de grond, waarin in augustus de verpopping plaatsvindt. De soort overwintert als vlinder; de paring vindt plaats in het voorjaar.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 16 mm. Van deze soort komen twee kleurvormen voor. Bij de ene is de grondkleur van de voorvleugel over het algemeen gelijkmatig dof (licht)bruin of grijs; bij de andere is de grondkleur roodachtig bruin of purperachtig grijs en is de voorrand doorgaans opvallend lichtgrijs of bleekbruin bestoven. De voorvleugel heeft een afgeronde stompe punt. Opvallend zijn de zwarte vlekjes in de binnenste lob van de niervlek. Aan de binnenzijde van de golflijn ligt langs de voorrand gewoonlijk een kleine donkere wigvormige vlek. De bovenzijde van de kop is gewoonlijk lichter, meer roodachtig gekleurd dan het borststuk.
Gelijkende soorten vlinder
De bosbesuil (C. vaccinii) is kleiner, heeft in de niervlek slechts één grotere donkere vlek en de kop en de bovenzijde van het borststuk hebben dezelfde kleur.
Gelijkende soorten rups
Zwartvlekwinteruil (Conistra rubiginosa) en bosbesuil (Conistra vacinnii). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Foto's
Ei-afzet
Rups
Vlinder
Museum
Verspreiding
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt verspreid voor op de zandgronden in het binnenland, vooral op de Veluwe, in Noord-Brabant en in Limburg; de soort lijkt vooruit te gaan en wordt ook elders af en toe waargenomen. RL: niet bedreigd.
België
Vrij zeldzaam, maar toegenomen. Wijdverbreid en lokaal vrij algemeen ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel. Zeldzaam in Oost-Vlaanderen en ontbrekend in West-Vlaanderen. In Wallonië wijdverbreid in alle provincies. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van Noordwest-Afrika (Marokko, Algerije) via Zuid- en Midden-Europa tot Zuid-Rusland, Turkije en de Kaukasus. Naar het noorden tot Zuid-Engeland (1847-1880 standvlinder daarna slechts enkelingen), Denemarken (enkelingen in Zuid-Noorwegen, Zuid-Zweden en Zuid-Finland) en de Baltische staten.
 1, Guust de Vries.webp "11370010 haagbeuk (Carpinus betulus) 1, Guust de Vries.JPG")
