Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Rozenspanner

Earophila badiata

Vliegtijd & gedrag

Half maart-begin mei in één generatie. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht.

Rozenspanner

Verspreiding in Nederland

Rozenspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Rozenspanner

Rups: maart-juli. De soort overwintert als pop in een cocon in losse aarde.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-18 mm. De overwegend bruine voorvleugel is tamelijk breed en enigszins puntig en heeft soms een antracietgrijze tint. Op de voorvleugel bevindt zich een groot aantal dwarslijnen en dwarsbanden die in wisselende mate met zwart zijn afgezet. Het middenveld van de voorvleugel heeft een opvallende strogele dwarsband met aan weerszijden daarvan een bruine band. Aan de buitenzijde hiervan loopt een vaak rood getinte lichtbruine band. De zoom van de voorvleugel is donkerbruin met antraciet. Opvallend is de geelachtig witte stip die een plaatselijke verdikking is van de golflijn.

Kenmerken rups

Tot 26 mm; de kleur varieert van geelachtig groen tot roze met over de rug een brede, donkergroene of purperachtig zwarte middenstreep; stippen wit, met uitzondering van een rij zwarte stippen onder de spiracula; de groene vormen zijn geelachtig tussen de segmenten; ronde kop roodachtig bruin, vaak met een grote zwarte vlek aan weerszijden.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die lokaal en verspreid voorkomt langs de kust en op enkele plekken in het binnenland. RL: bedreigd.

België

Zeer zeldzaam in Vlaanderen; nagenoeg beperkt tot de Westkust, maar daar lokaal vrij algemeen en toegenomen. In Wallonië zeldzaam, maar verspreid voorkomend ten zuiden van Samber en Maas, vooral in de kalkstreek en de Gaume. De soort staat als Kwetsbaar op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Noord-Afrika, Spanje, West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden naar het oosten tot de Altaj; in het noorden tot Midden-Scandinavië in het zuiden tot de westelijke Middellandse Zee, Italië, de Balkanlanden en de Zwarte Zee.

Habitat

Bossen, duinen, struwelen en andere met struiken begroeide plaatsen; soms tuinen.

Waardplant

Bossen

Duinen

Struwelen

Tuinen

Planten

Diverse soorten wilde en gekweekte roos.

Waardplant

Roos

Benaming

  • Engelse naam Shoulder Stripe
  • Duitse naam Violettbrauner Rosen-Blattspanner
  • Synoniemen Anticlea badiata
    Larentia badiata
    Scotosia badiata
    Cidaria badiata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Rozen, ook gekweekte, zijn de waardplanten van deze spannersoort. Meer over Nederlandse namen Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Anticlea: Anticlea is de moeder van Ulysses die in droefheid stierf vanwege zijn lange afwezigheid door de Trojaanse oorlog.badiata: badius is bruin, de grondkleur van de vleugels

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden