Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Saffraangouduil

Tiliacea aurago

Vliegtijd & gedrag

Eind augustus-eind oktober in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken overrijpe bramen en bloemen van klimop.

Saffraangouduil

Verspreiding in Nederland

Saffraangouduil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Saffraangouduil

Rups: mei. De rups foerageert ´s nachts; jonge rupsen op de knoppen en de bloemen van de waardplant, oudere rupsen eten van de bladeren. De eieren worden afgezet op een tak van de waardplant en overwinteren.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-16 mm. De voorvleugel is rozeachtig rood tot paarsachtig bruin en heeft een brede goudgele of oranjegele middenband met golvende randen; soms is de middenband zeer donker oranje. Sommige exemplaren zijn sterk rood gekleurd, waardoor de tekening vervaagt. De ringvlek en de niervlek zijn bruinachtig gevuld en licht omrand. De golflijn, een vlek in het wortelveld en een vlek in de vleugelpunt hebben dezelfde kleur als de middenband; dit is een kenmerkend patroon.

Kenmerken rups

Tot 25 mm; lichaam bleek okerkleurig of purperachtig bruin, lichter tussen de segmenten; witte spikkels; over de rug een witachtige middenstreep met aan weerszijden een minder duidelijke, fijne, witte lengtestreep; over de spiracula een lichtbruine of witachtige lengtestreep waaronder het lichaam bleek okerkleurig of grijsachtig wit is; kop klein en bruin.

Gelijkende soorten rups

Wilgengouduil (Xanthia togata), gewone gouduil (Xanthia icteritia) en iepengouduil (Xanthia gilvago). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt verspreid over het land voor; wordt het meest waargenomen in de duinen en op de zandgronden in het binnenland. RL: kwetsbaar.

België

Vrij zeldzaam. Wijdverbreid in het hele land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Komt in de meeste Europese landen voor. Noordelijk tot Noord-Engeland, Zuid-Scandinavië, Estland en de Zwarte Zee. Naar het zuiden tot Noord-Spanje, Zuid-Italië, Griekenland en Noordwest-Turkije.

Habitat

Loofbossen, ruige akkers en graslanden, struwelen en tuinen.

Waardplant

Graslanden

Loofbossen

Ruige graslanden

Struwelen

Tuinen

Planten

Diverse loofbomen, waaronder beuk en spaanse aak.

Waardplant

Beuk

Esdoorn

Benaming

  • Engelse naam Barred Sallow
  • Duitse naam Gold-Gelbeule
  • Franse naam la Fardée
    l’Éblouissante
    la Xanthie dorée
  • Oud Nederlandse naam gouduil
  • Synoniemen Xanthia aurago
    Cirrhia aurago
    Cosmia aurago

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De gouduilen hebben een geelachtige (gouden) grondkleur.De kleur van deze vlinder is kennelijk zo geel dat saffraan toegevoegd werd aan gouduil. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
aurago: aureum is goud en voor -ago zie bij T. citrago.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden