Satijnstipspanner

Idaea subsericeata

Vliegtijd & gedrag

Half mei-begin september in twee generaties. De vlinders komen op licht, meestal in kleine aantallen.

Satijnstipspanner

Verspreiding in Nederland

Satijnstipspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Satijnstipspanner

Rups: juni-mei. De soort overwintert als rups en verpopt zich in losse aarde.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-12 mm. Een grijswitte stipspanner met een satijnachtige uitstraling. De lichtgrijze dwarslijnen hebben een enigszins bruinachtige tint, en hoewel ze weinig verschillen in verloop en intensiteit is de buitenste dwarslijn iets sterker gegolfd. De middenstip op de voor- en achtervleugel is zeer klein en soms nauwelijks of niet waarneembaar. De franjelijn bestaat uit een afwisseling van fijne flauw gebogen streepjes en stipjes.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de randstipspanner (I. sylvestraria) en de zoomstipspanner (Scopula umbelaria).Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen Idaea subsericeata, I. sylvestraria en Asthena albulata.Bekijk de gedetailleerde verschillen met illustraties tussen meer Idaea- en Scopula-soorten.

Gelijkende soorten rups

Okergele spanner (Idaea ochrata), geelpurperen spanner (Idaea muricata), randstipspanner (Idaea sylvestraria) en geblokte stipspanner (Idaea emarginata). Let op: de rups kan ook verward worden met rupsen van de Scopula-soorten.N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt vooral in de zuidwesthoek van het land, langs de kust en in Limburg voor. RL: niet bedreigd.

België

In Vlaanderen zeldzaam, maar wijdverbreid in de Kempen en aan de Westkust. Toegenomen. In Wallonië zeldzaam, maar wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van Noord-Afrika en het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa (inclusief de Britse eilanden) tot de Baltische staten (Estland); in het zuiden: van de westelijke Middellandse Zee-eilanden via Italië, de Balkan en de Zwarte Zee tot het Kaspische gebied.

Habitat

Bossen, struwelen, ruige graslanden, heiden en tuinen.

Waardplant

Bossen

Heiden

Ruige graslanden

Struwelen

Tuinen

Planten

Diverse kruidachtige planten.

Waardplant

Paardenbloem

Varkensgras

Weegbree

Benaming

  • Engelse naam Satin Wave
  • Duitse naam Graulinien-Zwergspanner
  • Franse naam l’Acidalie blanchâtre
  • Synoniemen Sterrha subsericeata
    Acidalia subsericeata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De stipspanners hebben een meer of minder duidelijke middenstip op voor- en ook vaak op achtervleugels. Nagenoeg alle Scopula’s en Idaea’s zijn stipspanners. De vlinder heeft een satijnachtige glans over de vleugels. Ook de wetenschappelijke soortnaam duidt op de zachte glans van deze spanner. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Idaea: idaios heeft betrekking op de berg Ida, de uitzichtplaats van waaruit de goden en godinnen de gevechten rond Troje volgden.subsericeata: sub is enigszins en sericus is zijde. Dit vanwege de zachte glans van de vleugels.

Auteursnaam en jaartal
(Haworth, 1809)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden