Vliegtijd & gedrag
Begin mei-begin augustus in één generatie; er zijn ook enkele recente waarnemingen van eind augustus en begin september. De vlinders komen op licht.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Schijn-nonvlinder
Rups: juni-oktober. De soort overwintert als pop op de grond in een cocon waarin haren verwerkt zijn.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 19-24 mm. Deze uil heeft een karakteristieke zwart met witte tekening, bestaande uit diverse zwarte dwarsbanden en dwarslijnen op de witachtige voorvleugel. Langs de voorrand bevindt zich een zwarte vlek dicht bij de vleugelpunt en de franje is zwart en wit geblokt. Op het witte borststuk zijn opvallende grote zwarte stippen aanwezig.
Kenmerken rups
Tot 60 mm; bekleed met witte en zwarte haarborstels, die op kleine geelachtig bruine wratten staan ingeplant; lichaam roodachtig bruin met rijen zwarte vlekken over rug en flanken; over het midden van de rug een rij witte vlekjes en een identieke rij onder de lijn van de spiracula; kop zwart.
Gelijkende soorten vlinder
De nonvlinder (Lymantria monacha) is minder zwart getekend en heeft een ander vlekkenpatroon op het borststuk.
Foto's
Ei-afzet
Rups
Cocon
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt vooral voor op de zandgronden in Noord- en Midden-Nederland en lokaal daarbuiten. RL: niet bedreigd.
België
Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Een handvol recente meldingen uit Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant. Algemener in Wallonië ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van Japan, Korea, de Koerilen en Sachalin dwars door het naaldwoudgebied van Siberië tot Europa. Hier bereikte coenobita in de 19e eeuw een westgrens volgens de lijn Piermont - Freiburg/Breisgau - Lüneburg - Schonen - Petersburg (Speyer & Speyer, 1862). Daarna volgde een uitbreiding naar het westen tot Noord- en Oost-Frankrijk (Ardennen, Vogezen, Jura, Alpen; Dufay, 1967) en Noord-Spanje (Pyreneeën) en naar het noorden tot Scandinavië (Zuid-Noorwegen, Zuid-Zweden, Zuid-Finland). Naar het zuiden tot Noord-Italië en de Balkan (Bulgarije, Noord-Griekenland). Ook in Klein-Azië in het Pontisch gebergte.
 2, Guust de Vries.webp "11340063 grove den (Pinus sylvestris) 2, Guust de Vries.JPG")
 3, Guust de Vries.webp "11340054 douglasspar (Pseudotsuga menziesii) 3, Guust de Vries.JPG")
 1, Guust de Vries.webp "11340058 europese lork (Larix decidua) 1, Guust de Vries.JPG")
 2, Guust de Vries.webp "23330033 fijnspar (Picea abies) 2, Guust de Vries.JPG")
