Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Silenedwergspanner

Eupithecia venosata

Vliegtijd & gedrag

Half april-half juni in één generatie. De vlinders komen slecht op licht en worden ook verder nauwelijks gezien.

Silenedwergspanner

Verspreiding in Nederland

Silenedwergspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Silenedwergspanner

Rups: juni-augustus. De rups leeft in het vruchtbeginsel en in de zaaddozen van de waardplant. De soort overwintert als pop in de strooisellaag, soms twee winters.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-14 mm. Een fraai getekende soort die niet met geen enkele andere dwergspanner te verwarren is. De grondkleur van de voorvleugel varieert van witachtig bruin tot grijsachtig bruin. Op de vleugel bevindt zich een karakteristiek patroon van zwarte dwarslijnen en aders en twee smalle, donker afgezette witachtige dwarsbanden; de intensiteit van dit patroon kan enigszins variëren.

Kenmerken rups

22-24 mm. Lijf okerkleurig met een donkerder grijsachtige ruglijn en soms met een zichtbare bruine subdorsale lijn; de kop is donkerbruin.

Gelijkende soorten rups

De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Een soort die af en toe in het zuiden van het land wordt waargenomen. RL: bedreigd.

België

Zeer zeldzaam. Recent één waarneming in Vlaanderen (Gent, 2012). In Wallonië enkele recente waarnemingen in Namen en Luxemburg (kalkstreek en de Gaume). Er is onvoldoende data om de soort te beoordelen voor de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het Iberisch Schiereiland via West- en Midden-Europa inclusief de Britse eilanden oostwaarts tot de Oeral; in het noorden tot Midden-Scandinavië en in het zuiden tot in het hele Middellandse Zeegebied en Klein-Azië.

Habitat

Struwelen, akkerranden, wegbermen en brede bospaden op kalkrijke bodem.

Waardplant

Akkerranden

Bospaden

Struwelen

Wegbermen

Planten

Vooral blaassilene en soms dagkoekoeksbloem.

Waardplant

Silene

Benaming

  • Engelse naam Netted Pug
  • Duitse naam Geschmückter Taubenkopf-Blütenspanner
  • Franse naam l’Eupithécie veinée
  • Synoniemen Tephroclystia venosata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.Een aantal silenesoorten zijn de waardplant van deze dwergspanner. Meer over Nederlandse namen Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.Venosata: venosus is getekend met franje: het netwerk van zwarte tekentjes die er als franje uitzien, maar niet met de vleugelfranje te maken hebben.

Auteursnaam en jaartal
(Fabricius, 1787)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden