Vliegtijd & gedrag
Eind april-begin augustus in één generatie. De vlinders zijn overdag actief, vooral bij zonnig of warm weer. De mannetjes kunnen worden waargenomen terwijl ze door middel van geur een vrouwtje proberen op te sporen; de vrouwtjes worden soms ei-afzettend waargenomen.
- Snel naar
- Waarnemingen
- Levenscyclus
Verspreiding
Levenscyclus
Speerpuntspanner
Rups: juni-augustus. De rups leeft tussen samengesponnen bladeren. De soort overwintert als pop in de strooisellaag.
Ei-afzet
 Siebe Weersma Hoenderlo 7-5-2017.webp "speerpuntspanner (Rheumaptera hastata) Siebe Weersma Hoenderlo 7 5 2017.jpg")
Vlinder
Verspreiding
Van Spanje, West-Europa inclusief de Britse eilanden tot IJsland en via Midden- en Noord-Europa tot Oost-Azië. Ook in Noord-Amerika (Labrador). In Zuid-Europa tot de zuidrand van de Alpen en naar het oosten tot de Kaukasus.
Benaming
- Engelse naam Argent and Sable
- Duitse naam Grosser Speerspanner
-
Franse naam
la Mélanippe hastée
la Hachée -
Oud Nederlandse naam
klein dambordje
zwartopwitje -
Synoniemen
Larentia hastata
Eulype hastata
Cidaria hastata
Melanippe hastata
Meer over de naam
Toelichting Nederlandse naam
De witte vlekken die doordringen in de buitenrand van voor- en achtervleugels vertonen veel gelijkenis met speerpunten. Meer over Nederlandse namen
Toelichting wetenschappelijke naam
Rheumaptera: rheuma is stroom, rivier en pteron is een vleugel. Weer een van Hübner's varianten op zijn beekjes-en-stroompjes-thema.hastata: hasta is een speer. Linnaeus beschrijft de vleugels met zwarte en witte vlakken die 'hastato dentatis' zijn, speervormig getand. Tegenwoordig draaien wij het om en vinden dat de zwarte vlakken aan de vleugelrand gebroken worden door een wit patroon in de vorm van een speer.
Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Herkenning
Voorvleugellengte: 14-19 mm. Goed te herkennen aan de kenmerkende zwart-witte tekening op de voor- en achtervleugel die bestaat uit een afwisseling van zwarte en witte dwarsbanden. Karakteristiek zijn de witte ‘speerpunten’ die vanuit de brede buitenste witte dwarsband de vleugelzoom insteken. De grens tussen deze dwarsband en het zwarte zoomveld is onregelmatig geschulpt. Aan de binnenzijde van de vleugel ligt nog een duidelijk en relatief breed wit dwarsbandje; dit staat soms in verbinding met de brede buitenste witte dwarsband. De dwarsbanden bevatten doorgaans relatief weinig (op de achtervleugel vaak geen) kleine zwarte stipjes. Vooral de buitenste witte dwarsband maakt daardoor een des te bredere witte indruk. Zowel de grootte als de tekening, met name de verhouding tussen zwart en wit, zijn variabel.
 3, Guust de Vries.webp "11370009 ruwe berk (Betula pendula) 3, Guust de Vries.JPG")
, Guust de Vries.webp "11340093 (Vaccinium myrtillus), Guust de Vries.JPG")
, Guust de Vries.webp "11370005 wilde gagel (Myrica gale), Guust de Vries.JPG")
