Streepjesdwergspanner

Eupithecia intricata

Vliegtijd & gedrag

Eind april-begin augustus in één, soms twee generaties. De vlinders vliegen vanaf de schemering en komen op licht.

Streepjesdwergspanner

Verspreiding in Nederland

Streepjesdwergspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Streepjesdwergspanner

Rups: juni-september. De soort overwintert als pop in een cocon op de waardplant.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 12-13 mm. Deze Eupithecia-soort wordt vooral gekenmerkt door de vele gegolfde dwarslijntjes in het midden van de voorvleugel, die vlak voor de voorrand naar binnen buigen en daar duidelijk verdikt zijn. De middenstip is goed zichtbaar en enigszins langgerekt. Op de aders bevinden zich vaak zwarte vlekjes. De grondkleur varieert van zandkleurig bruin tot grijsachtig bruin. In rust is het achterlijf los van de vleugels en de vleugels liggen plat op een takje of op de naalden van de waardplant. Aan de basis van het achterlijf bevindt zich een fijn zwart dwarsbandje.

Kenmerken rups

22-24 mm. Lijf groen met een donkergroene ruglijn, geelachtige subdorsale lijnen en een bredere witte lijn in het stigmagebied. De kop is groen bij de zuidelijke ssp., bruinachtig bij de andere.

Gelijkende soorten vlinder

De heidedwergspanner (E. satyrata) heeft ook zwarte vlekjes op de aders, maar is veel kleiner, bleker grijs van kleur en vaak bonter getekend; heeft vaak een witte vlek in de binnenrandhoek en een lichte golflijn. Ook ontbreekt bij de heidedwergspanner het zwarte dwarsbandje aan de basis van het achterlijf.

Gelijkende soorten rups

Hoekbanddennenspanner (Pennithera firmata), sparspanner (Thera variata), schijn-sparspanner (Thera britannica), naaldboomspanner (Thera obeliscata), jeneverbesspanner (Thera juniperata), lariksdwergspanner (Eupithecia lariciata), dennenspanner (Bupalus piniaria), dennenbandspanner (Pungeleria capreolaria), lariksspanner (Macaria signaria) en gerimpelde spanner (Macaria liturata). De rupsen van de Eupithecia-soorten lijken veel op elkaar. Bij determinatie kan de waardplant een handig hulpmiddel zijn. Vergelijk daarnaast ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen en het habitat.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.

België

Vrij algemeen in het hele land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van West- en Midden-Europa, Klein-Azië en Rusland tot ver in Azië. Noord-Zuid: van Noord-Scandinavië tot in het Middellandse Zeegebied. Ook in Noord-Amerika.

Habitat

Vooral tuinen en parken; ook andere plaatsen waar de waardplant voorkomt.

Waardplant

Parken

Tuinen

Planten

Jeneverbes alsmede ook gekweekte coniferensoorten.

Waardplant

Cipres

Jeneverbes

Benaming

  • Engelse naam Freyer’s Pug – Mere’s Pug – Edinburgh’s Pug
  • Duitse naam Grosser Wacholder – Blütenspanner
  • Franse naam l’Eupithécie embrouillée
  • Synoniemen Tephroclystia intricata
    Eupithecia helveticaria
    Tephroclystia helveticaria

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Alle soorten uit het Genus Eupithecia plus nog een aantal andere kleine spanners zijn samengebracht onder de groepsnaam dwergspanner.De vleugeltekening van deze dwergspanner toont veel streepjes. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Eupithecia: eu is goed, goedig en pithex, pithekos is een dwerg. De vlinders hebben een aantrekkelijk uiterlijk en zijn klein. Haworth schrijft: mooie vlinders, als ze rusten zien ze er prachtig uit: de vleugels gespreid en vlak, elegant gedrukt tegen de ondergrond; eigenlijk helemaal ontworpen om ze in vlinderkasten te verzamelen.Intricata: intricatus is moeilijk maken, in de war schoppen. Vanwege het grote aantal lijnen op de voorvleugel.

Auteursnaam en jaartal
(Zetterstedt, 1839)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden