Vliegtijd & gedrag
Begin mei-half augustus in één generatie; soms aansluitend een partiële tweede generatie tot in september. De vlinders bezoeken zowel ´s nachts als overdag bloemen van onder andere slangenkruid. Ze komen op licht en op smeer.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Tandjesuil
Rups: juni-eind juli en van de eventuele tweede generatie eind augustus-september. De rups foerageert ´s nachts en verbergt zich overdag in de grond vlak bij de waardplant. De soort overwintert als pop in een los spinsel in de grond.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 17-22 mm. Op de ruw bespikkelde bruine voorvleugel valt de witte komma of dubbele punt aan de buitenzijde van de binnenste lob van de niervlek goed op. Hiermee kan deze soort worden onderscheiden van vrijwel alle andere soortgelijke bruine uilen; alleen bij afgevlogen exemplaren is dit kenmerk niet altijd goed te zien. De golflijn bestaat uit zeer kleine lichte pijlvormige vlekjes.
Gelijkende soorten vlinder
Bij de kooluil (Mamestra brassicae) en de grauwe grasuil (Apamea remissa) is de lichte golflijn in het midden W-vormig getand. De zeeuwse grasworteluil (Apamea oblonga) heeft een zacht zijdeachtig uiterlijk. Zie ook de spurrie-uil (Anarta trifolii).
Gelijkende soorten rups
Orvlinder (Tethea or), peppel-orvlinder (Tethea ocularis) en gele uil (Enargia paleacea).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Foto's
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Vrij zeldzaam. Komt vooral voor in de duinen en verspreid en lokaal op de zandgronden in het binnenland. RL: bedreigd.
België
Zeer zeldzaam en achteruitgegaan. Nagenoeg beperkt tot de Kempen en de Westkust. In Wallonië zeer zeldzaam; recent enkel gemeld uit Luxemburg. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Het Iberisch schiereiland, West- en Midden-Europa en via de gematigde zone tot Oost-Azië. In het westen en noorden tot de Britse eilanden en zuidelijk Scandinavië. In het noorden verder via de Baltische staten tot voorbij Rusland. In het zuiden tot de noordkant van de Middellandse Zee en via de Balkan verder tot de Zwarte Zee.