Ernstig bedreigd (voorlopige rode lijst)

Walstrobandspanner

Epirrhoe galiata

Vliegtijd & gedrag

Mei-begin juli in één generatie; soms een partiële tweede generatie van augustus tot september. De vlinders vliegen in de schemering en komen op licht. Ze kunnen ook overdag worden waargenomen.

Walstrobandspanner

Verspreiding in Nederland

Walstrobandspanner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Walstrobandspanner

Rups: juni-juli en september-oktober. De soort overwintert als pop in een cocon in de strooisellaag.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 13-15 mm. Het belangrijkste kenmerk is de enigszins naar binnen gebogen voorrand van de voorvleugel, die bovendien smaller is en spitser toeloopt dan bij verwante soorten. De donkere grijsachtig blauw met bruine middenband is relatief breed en contrasteert sterk met de witte of grijsachtig witte grondkleur van de vleugel. De middenband heeft een onregelmatige, getande buitenrand met ongeveer halverwege een vrij brede uitstulping die soms ongelijk dubbel gepunt is. Veel exemplaren hebben een bleek zoomveld met een kleine, donkere vlek tegen de achterrand.

Kenmerken rups

Tot 25 mm; lang en slank; lichaam lichtbruin met zwarte stippen; rug met donkere middenstreep, flanken met donkerbruine lengtestreep; soms met donkere V-vlekken op de rugzijde van de laatste zes segmenten; onderzijde met een aantal donkere lengtestrepen; kop lichtbruin met een donkere V-vormige tekening.

Gelijkende soorten vlinder

De gewone bandspanner (E. alternata) heeft een andere vleugelvorm en de smallere middenband heeft een minder onregelmatige buitenrand; bovendien is de achtervleugel sterker getekend. Zie ook de zwartbandspanner (Xanthorhoe fluctuata).

Gelijkende soorten rups

Bonte bandspanner (Epirrhoe tristata).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een soort waarvan de meeste waarnemingen langs de kust worden gedaan. RL: ernstig bedreigd.

België

Zeer zeldzaam. In Vlaanderen beperkt tot één locatie aan de kust. Ook in Wallonië zeer zeldzaam en beperkt tot Namen en Luxemburg. De soort staat als Ernstig Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Noord-Afrika, het Iberisch Schiereiland, West- en Midden-Europa naar het oosten tot Rusland, in het noorden tot Midden-Scandinavië. De zuidelijke verbreiding: het Middellandse Zeegebied, de Balkan, Klein-Azië en de Kaukasus.

Habitat

Vooral duinen; soms andere grazige plaatsen langs de kust en (kalk)graslanden in het binnenland.

Waardplant

Duinen

Graslanden

Grazige ruigten

Kalkgraslanden

Planten

Diverse soorten walstro.

Waardplant

Walstro

Benaming

  • Engelse naam Galium Carpet
  • Duitse naam Breitbinden-Labkrautspanner
  • Franse naam la Mélanthie du caille-lait
  • Synoniemen Larentia galiata
    Melanthia galiata
    Cidaria galiata

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De bandspanners hebben een bandtekening dwars over de vleugels.De waardplanten van deze bansdpanner zijn walstro-soorten. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Epirrhoe: epirrhoe is een rivier, een overstroming. Dit verwijst naar de golflijnen op de vleugels.galiata: Galium is het plantengeslacht walstro, de voedselplant van de rups.

Auteursnaam en jaartal
(Denis & Schiffermüller, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden