Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Walstropijlstaart

Hyles gallii

Vliegtijd & gedrag

Eind april-september in twee generaties; de tweede generatie is partieel. De vlinders vliegen vanaf de schemering, bezoeken bloemen en komen op licht.

Walstropijlstaart

Verspreiding in Nederland

Walstropijlstaart

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Walstropijlstaart

Rups: juli-september. De rupsen zonnen graag. De soort overwintert als pop in de grond. Waarschijnlijk kan deze soort de natte winters in Nederland niet overleven.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 34-38 mm. Een donker olijfgroene pijlstaart met een lichte, enigszins geelachtige, diagonale baan, waarvan de uitlopers de voorrand nooit raken. Op de voorvleugel zijn de aders meestal flauw zichtbaar als donkere dunne lijnen.

Kenmerken rups

Tot 80 mm; lichaam varieert in kleur van olijfgroen tot bruin of donker purperachtig grijs, besprenkeld met fijne geelachtige vlekjes; op de flanken boven de spiracula een rij grote, ronde, gele of bleek geelachtig bruine vlekken; poten zwart; hoorn op segment elf roodachtig bruin, korrelig en met scherpe punt; kop roze. De jonge rupsen zijn groen

Gelijkende soorten vlinder

Zie de wolfsmelkpijlstaart (H. euphorbiae), de gestreepte pijlstaart (H. livornica) en de de wingerdpijlstaart (Hippotion celerio).

Gelijkende soorten rups

Wolfsmelkpijlstaart (Hyles euphorbiae).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeldzaam. Een soort die verspreid over het land voorkomt. RL: bedreigd.

België

Zeer zeldzaam in het hele land, met verspreide waarnemingen in nagenoeg alle provincies. In Wallonië minder zeldzaam in het oosten van Luik en Luxemburg. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

In Midden- en Noord-Europa tot voorbij de poolcirkel, maar in dat hoge noorden vooral als trekvlinder. In Duisland populaties standvlinders in het midden en noorden. In Zuid-Europa alleen in Noord-Spanje en Midden-Italië en op de Balkan, maar niet in Albanië en niet in Griekenland. In Klein-Azië langs de kust van de Zwarte Zee en in de Kaukasus en verder via de gematigde (Aziatische) zone (Himalaya) tot Japan. Ook in Noord-Amerika.

Habitat

Duinen en steppeachtige gebieden.

Waardplant

Duinen

Steppeachtige gebieden

Planten

Vooral wilgenroosje, maar ook op walstro.

Waardplant

Walstro

Wilgenroosje

Benaming

  • Engelse naam Bedstraw Hawk-moth
  • Duitse naam Labkrautschwärmer
  • Franse naam le Sphinx de la garance
  • Synoniemen Celerio gallii
    Spectrum gallii
    Hyles galii
    Celerio galii
    Deilephila galii

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Walstropijlstaart is een oude naam die ook al door Ter Haar in ‘Onze Vlinders’ wordt gebruikt. Pijlstaart verwijst naar het staartje of ‘pijl’ op het laatste segment van de rups. In ons land is walstro een waardplant van deze soort maar wilgenroosje is de belangrijkste. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Hyles: Hyles was een van de Centauren, een woest ras, half man half paard; zij werden verondersteld te leven in Thessaly.gallii: gallii is een verschrijving van galii dat komt van Galium, het plantengeslacht walstro, dat van de waardplant.

Auteursnaam en jaartal
(Rottemburg, 1775)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden