Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Wilgenhermelijnvlinder

Furcula bifida

Vliegtijd & gedrag

Half april-eind augustus in twee generaties. De vlinders komen op licht.

Wilgenhermelijnvlinder

Verspreiding in Nederland

Wilgenhermelijnvlinder

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Wilgenhermelijnvlinder

Rups: juni-september. De soort overwintert als pop in een stevige cocon tegen de bast van de waardplant.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 16-22 mm. Een wittige tandvlinder met op de voorvleugel een grove zwarte bestuiving en een brede grijze middenband, afgezet met dikke zwarte randen. De buitenrand van de middenband is meestal vloeiend, licht gebogen en bij de voorrand extra dik.

Kenmerken rups

Tot 40 mm; lichaam vrij dik, versmald naar het achtereind, dat in twee lange staarten uitloopt; lichaam helder groen met een purperachtig bruine, zadelvormige vlek op de rugzijde van de segmenten vier tot elf en een schildvormige vlek op de rugzijde van de segmenten een en twee; segment twee met een zeer klein bultje op de rug; kop donker purperachtig bruin.

Gelijkende soorten vlinder

De berkenhermelijnvlinder (F. bicuspis) is witter, heeft een donkerder en onregelmatiger middenband en is contrastrijker getekend. De kleine hermelijnvlinder (F. furcula) is kleiner en heeft minder opvallende donkere randen langs de middenband; de buitenrand van de middenband is vaak enigszins getand.

Gelijkende soorten rups

Hermelijnvlinder (Cerura vinula), witte hermelijnvlinder (Cerura erminea), berkenhermelijnvlinder (Furcula bicuspis) en kleine hermelijnvlinder (Furcula furcula). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Komt verspreid over het land voor.

België

Zeldzaam, maar wijdverbreid in het hele land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Bijna in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het Iberisch schiereiland en de Noord-Afrikaanse kustlanden via heel Europa, inclusief de Britse eilanden, tot Siberië (Bajkalmeer). In het zuiden het hele Middellandse Zeegebied tot Turkije en de Kaukasus. Het grootste deel van Scandinavië hoort ook bij het areaal, zelfs nog boven de poolcirkel.

Habitat

Bosranden en vochtige bossen en ook populierenaanplanten.

Waardplant

Bosranden

Loofbossen

Vochtige loofbossen

Planten

Vooral (ratel)populier, maar ook wilg.

Waardplant

Populier

Wilg

Benaming

  • Engelse naam Poplar Kitten
  • Duitse naam Kleiner Gabelschwanz
  • Franse naam la Petit queue fourchue
    la Dicranoure bifide
  • Oud Nederlandse naam kleine hermelijnvlinder
    tweestaart
  • Synoniemen Harpyia bifida
    Cerura bifida
    Furcula hermelina

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Een van de waardplanten, niet de enige en waarschijnlijk ook niet de belangrijkste, van de wilgenhermelijnvlinder is de wilg.Voor een toelichting op de relatie met het zoogdiertje hermelijn zie Cerura erminea. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Furcula: furcula is een vorkje, naar de twee anale aanhangsels van de rups.bifida: bifidus is gespleten in twee delen, naar de anale sprieten van de rups.

Auteursnaam en jaartal
(Brahm, 1787)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden