Bedreigd (voorlopige rode lijst)

Witte eenstaart

Cilix glaucata

Vliegtijd & gedrag

Eind april-begin september in twee of drie generaties. De vlinders worden overdag soms rustend in de vegetatie aan-getroffen. Ze zijn ´s nachts actief en komen op licht.

Witte eenstaart

Verspreiding in Nederland

Witte eenstaart

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Witte eenstaart

Rups: mei-begin oktober. De soort overwintert als pop in een cocon tussen bladeren, aan de bast of in de strooisellaag.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-13 mm. Dit opvallende eenstaartje houdt in rust de vleugels steil omhoog samengevouwen tegen het lichaam en lijkt dan net een vogelpoepje. Langs de binnenrand van de witte voorvleugel ligt een zwarte vlek met daarnaast een kleiner geel vlekje. In de voornamelijk grijze vlek midden op de vleugel bevindt zich een witte tekening waaraan deze soort zijn Engelse naam ‘Chinese character’ ontleent. De soort is weinig variabel, maar de eerste generatie is meestal wat sterker getekend dan de tweede.

Kenmerken rups

Tot 12 mm; plomp in het midden, abrupt versmald naar de kop en geleidelijk naar de zwartgespikkelde staart; lichaam roodachtig bruin, fijn getekend met een netwerk van donkerbruine of zwartachtige streepjes; over de rug een donkerbruine middenstreep, die naar de staart in een brede bleek witachtig bruine band overgaat; segment twee en drie gezwollen, elk met twee kleine puntige wratjes op de rugzijde; kop lichtbruin met zwartachtige vlekjes.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Kan op de vliegplaats soms talrijk zijn. Komt vooral voor langs de kust, rond Nijmegen en in Zuid-Limburg, maar ook elders wordt de soort af en toe waargenomen. RL: bedreigd.

België

Zeer zeldzaam in Vlaanderen; nagenoeg beperkt tot de kust, Zuid-West-Vlaanderen en enkele locaties in Oost-Vlaanderen; elders verdwenen in het binnenland. In Wallonië vrij zeldzaam, wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas, met name in Luxemburg en Namen. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van Noord-Afrika via West-Europa inclusief Engeland en Ierland, Midden- en Zuid-Europa, Zuid-Scandinavië, Klein- en Voor-Azië naar Rusland en China tot aan de Himalaya. Staudinger & Rebel (1901), Strand in Seitz (1911) en Skou (1986) geven ook Noord-Amerika op.

Habitat

Struwelen, open bossen en duinen; soms ook tuinen.

Waardplant

Bossen

Duinen

Struwelen

Tuinen

Planten

Vooral sleedoorn en meidoorn; ook diverse fruitbomen.

Waardplant

Appel

Meidoorn

Sleedoorn

Benaming

  • Engelse naam Chinese Character
  • Duitse naam Silberspinnerchen
  • Franse naam la Petite épine
  • Oud Nederlandse naam chinese letter
    zilverspinnertje
  • Synoniemen Cilix spinula

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De rupsen van de Drepaninae hebben een puntvormig uiteinde: het eenstaartje.De grondkleur van de vlinder is wit, opmerkelijk vergeleken met de andere eenstaartjes. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Cilix: cilix is een inwoner van Cilicia in het zuidwesten van Klein Azië. Meer waarschijnlijk wordt bedoeld Cilix de zoon van Agenor, koning van Phoenicië, die de mythologische stamvader was van de Cilicianen. Hiervoor is geen enthomologische verklaring. Spuler leidt het af uit het woord killix (hij maakt echter een spelfout) hetgeen os met gekromde horens betekent en dat zou slaan op het tekentje op de voorvleugel.glaucata: glaucus is blauwachtig grijs en -ata is een woorduitgang. Dit slaat op de metaalblauwe schubben op de bruinkleurige dorsale vlek.

Auteursnaam en jaartal
(Scopoli, 1763)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden