Wolfsmelkpijlstaart

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 28-31 mm. Een dof olijfgroene pijlstaart met over de voorvleugel een lichtgekleurde, vaak enigszins roze getinte en/of gespikkelde brede baan, die diagonaal vanaf de binnenrand naar de vleugelpunt loopt en de voorrand soms op meerdere plaatsen bijna of geheel raakt. De onderkant van de vleugels is rozeachtig.

Kenmerken rups

Tot 80 mm; lichaam zwart, fijn geel gespikkeld; overde rug een brede, rode lengtestreep; rug en flanken variabel met rode en gele vlekken getekend; onder de spiracula een brede, rode lengteband; hoorn op segment elf rood met zwart uiteinde; kop rood.

Gelijkende soorten vlinder

De lichte diagonale baan op de voorvleugel van de walstropijlstaart (H. gallii) is duidelijk smaller en raakt nooit de voorrand; bovendien is de onderkant van de vleugel niet rozeachtig. Zie ook de gestreepte pijlstaart (H. livornica) en de de wingerdpijlstaart (Hippotion celerio).

Gelijkende soorten rups

Walstropijlstaart (Hyles gallii).N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Verspreiding

Zeldzaamheid

Zeer zeldzaam. Deze soort was inheems tot 1965; sindsdien wordt deze soort als trekvlinder af en toe in ons land gezien. In 1992 was er een invasie in Friesland waarbij honderden rupsen werden gevonden. Op enkele plaatsen in ons land, waaronder in de oostelijke en zuidelijke rivierduinen van de Rijn en de Maas en in de duinen, bevinden zich weer (tijdelijke) populaties; de laatste jaren worden daar zowel vlinders als rupsen gevonden.

België

Zeldzaam aan de kust; elders in het land af en toe een zwerver. Vroeger bekend uit alle Waalse provincies. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Bijna in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van Algerije en Marokko dwars door heel Zuid- en Midden-Europa, inclusief het Middellandse Zeegebied (op Corsica, Sardinië en de Balearen de soms als aparte soort opgevatte ssp. dahlii) tot Klein-Azië (zuidelijk tot Israël) en verder tot Afganistan, Kasjmir en Pakistan. In Europa naar het noorden, vaak als trekvlinder, tot Zuid-Scandinavië en Groot-Britannië.