Verdwenen (voorlopige rode lijst)

Wolspinner

Eriogaster lanestris

Vliegtijd & gedrag

Maart-april in één generatie. Soms is er een tweede vliegperiode in september-oktober doordat enkele poppen zijn blijven liggen. De vlinders zijn alleen ´s nachts actief.

Wolspinner

Verspreiding in Nederland

Wolspinner

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Wolspinner

Rups: april-juli. De rupsen leven gezamenlijk in een compact spinsel waarin ze tot halverwege het laatste stadium verblijven. Tijdens warm zonnig weer zonnen ze op het spinsel. Ze foerageren vooral ´s nachts. Heggen en struiken die in de herfst licht gesnoeid zijn hebben voorkeur boven ongesnoeide. De soort overwintert als pop in een stevige bruine, bolvormige cocon, gewoonlijk vlak bij de grond. De pop blijft vaak twee of drie winters lang liggen voordat hij uitkomt, in kweek soms wel zeven jaar.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 15-21 mm. Karakteristiek voor deze spinner zijn de diepe roodbruine kleur, de heldere middenvlek en de opvallende witte vlek in het wortelveld. Deze laatste vlek heeft bij het mannetje de vorm van een lus. Er is alleen een buitenste dwarslijnaanwezig. Het vrouwtje is groter dan het mannetje en heeft aan het uiteinde van het achterlijf een bosje grijze haren die gebruikt worden om eilegsels mee te bedekken. De wolspinner is de enige spinner die in het vroege voorjaar vliegt (naast soms een tweede, veel kleinere generatie in het najaar).

Kenmerken rups

Tot 45 mm; lichaam zwart, overdekt met lange, bleek geelachtige haren met op de rug twee rijen korte, roodbruine haarborstels, die door geelachtig witte lijnen worden omringd; kop grijs met zwarte tekening.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de zwarte herfstspinner (Poecilocampa populi), de bosrandspinner (E. catax), de herfstspinner (Lemoniadumi) en de hageheld (Lasiocampa quercus).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

De laatst bekende waarneming dateert uit 1957 in Gelderland. Was daarvoor altijd een lokale en zeer zeldzame soort.

België

Zeer zeldzaam en lokaal in Namen en Luxemburg; vroeger ook gekend uit Luik. De soort staat als Regionaal Uitgestorven op de Rode Lijst Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Van het noorden van het Iberisch schiereiland via Zuid-, West- en Noord-Europa naar het oosten tot Zuid-Rusland. Niet op de eilanden in de Middellandse Zee en niet in het zuidelijke deel van de Balkan.

Habitat

Struwelen en verspreid liggende bosschages in open gebied.

Waardplant

Bosachtige gebieden

Struwelen

Planten

Vooral sleedoorn en meidoorn.

Waardplant

Meidoorn

Sleedoorn

Benaming

  • Engelse naam Small Eggar
  • Duitse naam Wollafter
  • Franse naam la Laineuse du cerisier
    le Bombyx laineux
  • Synoniemen Bombyx lanestris

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De rupsen van de Spinner-familie spinnen een meer of minder stevige cocon om in te gaan verpoppen.Het vrouwtje van de wolspinner heeft een wollige anale pluim. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Eriogaster: erion is wol en gaster is de buik. Dit slaat op de wollige anale pluim bij het vrouwtje.lanestris: lanestris is wollen; de anus is voorzien van een flinke witwollen pluim.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden