Zeggeboorder

Denticucullus pygmina

Vliegtijd & gedrag

Half juli-begin november in één generatie. De vlinders zijn actief in de schemering en opnieuw aan het einde van de nacht. Ze komen op licht en worden geregeld rustend op de waardplant aangetroffen. De vlinders nemen geen voedsel op.

Zeggeboorder

Verspreiding in Nederland

Zeggeboorder

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Zeggeboorder

Rups: september-juni. De rups leeft in het onderste gedeelte van de stengel en overwintert. De verpopping vindt plaats in een stevige cocon in de strooisellaag.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 10-14 mm. Deze kleine en stevig gebouwde soort is variabel van kleur. De kleur van de voorvleugel loopt uiteen van licht strokleurig, soms rozeachtig getint, tot oranje- of rozeachtig bruin; soms komen vrij donkere grijsbruine exemplaren voor. Meestal loopt over het midden van de vleugel langs de hoofdader een duidelijke donkergrijze of bruine veeg en van daaruit lopen diverse donkere strepen langs de aders het zoomveld in. Vaak beginnen deze strepen op de grens van het midden- en het zoomveld met een donker vlekje of streepje; samen vormen deze vlekjes of streepjes de geleidelijk gebogen buitenste dwarslijn. De intensiteit van de donkere strepen kan variëren en verdere tekening ontbreekt. De uiteinden van de poten zijn effen bruin.

Gelijkende soorten vlinder

Zie de vale duinrietboorder (Photedes extrema), de gele duinrietboorder (P. fluxa), het zandhalmuiltje (Mesoligia furuncula), de moerasplantenboorder (Globia algae) en de russenuil (Coenobia rufa).

Gelijkende soorten rups

Zandhalmuiltje (Mesoligia furuncula), vale duinrietboorder (Photedes extrema), bochtige smele-uil (Photedes minima), zandhaverboorder (Longalatedes elymi), gele duinrietboorder (Photedes fluxa), russenuil (Coenobia rufa) en herfst-rietboorder (Rhizedra lutosa). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt verspreid over het land voor. RL: niet bedreigd.

België

In Vlaanderen vrij algemeen en wijdverbreid ten oosten van de lijn Antwerpen-Brussel; zeldzamer in Oost- en West-Vlaanderen. In Wallonië zeldzaam, met verspreide vindplaatsen ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat als Kwetsbaar op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Noordwest-Afrika (Marokko, Algerije), Europa noordelijk tot Noord-Schotland (Shetland), Zuid-Noorwegen, Midden-Zweden, Midden-Finland en Karelië. Naar het zuiden tot Zuid-Italië, Sicilië, Albanië, Roemenië, Noord-Griekenland en Zuid-Rusland. Buiten Europa in Noord-Iran. Opgaven uit Noord- en Oost-Azië behoeven bevestiging.

Habitat

Moerassen, vochtige bossen en slootkanten; ook tuinen.

Waardplant

Moerassen

Slootkanten

Tuinen

Vochtige loofbossen

Planten

Wollegras, zwenkgras en diverse zeggen en russen.

Waardplant

Rus

Wollegras

Zegge

Zwenkgras

Benaming

  • Engelse naam Small Wainscot
  • Duitse naam Rötliche Sumpfgraseule
  • Franse naam la Nonagrie des laiches
  • Synoniemen Arenostola pygmina
    Photedes pygmina
    Tapinostola pygmina
    Chortodes fulva
    Tapinostola fulva
    Chortodes pygmina

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
De rupsen van veel uiltjes dringen door in de stengel van planten; ze eten en groeien daar.De rups van deze soort mineert vooral in zeggesoorten. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
pygmina: pygminus komt van Pygmaei is de Pygmeeën. Helemaal vergelijkbaar met P.minima, zie daar.

Auteursnaam en jaartal
(Haworth, 1809)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden