Vliegtijd & gedrag
Begin mei-half oktober in twee generaties; de tweede generatie is talrijker dan de eerste. De vlinders komen zowel op licht als op smeer en bezoeken bloemen.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Zuidelijke stofuil
Rups: september-augustus. De soort overwintert als rups en verpopt zich in een cocon in de grond.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 13-15 mm. Deze uil lijkt sterk op de andere Hoplodrina-soorten. De voorrand van de voorvleugel is vrijwel recht en de middenschaduw is slechts zwak zichtbaar. De ringvlek en de niervlek zijn regelmatig van vorm en relatief groot; beide hebben ongeveer dezelfde kleur als de ondergrond. De voorvleugel heeft een lichte tot donkere bruinachtig grijze kleur met een lichtgrijze bestuiving of is zilverachtig grijs van kleur. De achtervleugel is witachtig met een zwakke parelglans en heeft een smalle grijze zoom langs de achterrand; ook de aders zijn grijs. Vooral bij exemplaren met een relatief donkere voorvleugel is de witachtige achtervleugel opvallend.
Gelijkende soorten vlinder
De egale stofuil (H. blanda) is iets groter en heeft een bredere, iets stomper eindigende voorvleugel en een minder witte achtervleugel. De ringvlek is bij de egale stofuil altijd kleiner. De tweestreepvoorjaarsuil (Orthosia cerasi) is groter, heeft een opvallende, vloeiende golflijn en meer afgeronde voorvleugel. Zie ook de gewone stofuil (H. octogenaria), de grijze stofuil (H. respersa), de huisuil (Caradrina clavipalpis) en de moerasspirea-uil (Athetis pallustris).
Gelijkende soorten rups
Drielijnuil (Charanyca trigrammica), gewone stofuil (Hoplodrina octogenaria) en egale stofuil (Hoplodrina blanda). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Foto's
Ei-afzet
Rups
Cocon
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeer algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
België
Algemeen in het hele land. Soms talrijk. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van Noord-Afrika (Marokko tot Egypte) tot heel Zuid- en Midden-Europa. Naar het noorden slechts tot Zuid-Engeland, Denemarken, Zuid-Zweden en Letland. In Azië: Klein-Azië, de Kaukasus, Voor-Azië (Irsaël, Libanon, Irak, Iran) en Centraal-Azië (Afganistan, West-Toerkestan, Altaj).