Zwart weeskind

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 30-36 mm. Een van de grootste uilen die in Nederland voorkomen; de donkerbruine voorvleugel is zeer breed. De tekening, waarvan vooral de onvolledige, donkere band met de scherpe lichte randen en de gedeeltelijk lichte aders opvalt, is weinig variabel. De kleur en de intensiteit van de tekening kunnen variëren; sommige exemplaren zijn gelijkmatig dofbruin van kleur, andere hebben een heldere lichtbruine, soms roze getinte tekening en een extra brede donkere middenband. De achtervleugel heeft opvallend lichte franje. De onderzijde van zowel de voor- als de achtervleugel heeft een brede lichte, geelachtig bruine zoom.

Kenmerken rups

Tot 70 mm; vrij dik, naar de kop versmald; lichaam licht bruinachtig grijs of okerkleurig, met over de rug een witte, vlekkerige lengtestreep, die door een rij donkergrijze, driehoekige vlekken loopt en aan weerszijden een rij schuine, zwarte strepen heeft; onder de lijn van de zwartgerande, oranje spiracula loopt een okerachtig witte golflijn; kop lichtbruin met donkerder tekening.

Verspreiding

Zeldzaamheid

Algemeen. Deze soort kwam in de vorige eeuw voornamelijk voor in Zuid-Limburg, maar heeft zich sindsdien sterk uitgebreid en komt nu over het hele land voor, tegenwoordig zelfs al op de Waddeneilanden. In de zuidelijke provincies echter nog steeds het meest algemeen. RL: niet bedreigd.

België

Vrij zeldzaam in Vlaanderen, sterk toegenomen. Vrij algemeen in grote delen van Oost- en West-Vlaanderen, (nog) zeldzaam in de Kempen. In Wallonië vrij zeldzaam, maar wijdverbreid en lokaal in hoge aantallen waargenomen. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Noordwest-Afrika en heel Zuid-Europa. Naar het noorden tot Noord-Ierland, Midden-Schotland, Noord-Duitsland, Polen (een enkeling in Denemarken). Ook in Klein-Azië naar het zuiden tot Palestina.