Kwetsbaar (voorlopige rode lijst)

Zwarte-w-vlinder

Macaria wauaria

Vliegtijd & gedrag

Eind mei-eind juli in één generatie. De vlinders worden af en toe opgejaagd van de waardplant en worden in de schemering ook vliegend waargenomen. Ze komen op licht, vrijwel altijd in kleine aantallen.

Zwarte-w-vlinder

Verspreiding in Nederland

Zwarte-w-vlinder

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Zwarte-w-vlinder

Rups: april-juni. De rups verpopt zich in een cocon tussen de bladeren van de waardplant. De soort overwintert als ei op de waardplant.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 14-17 mm. Op beide voorvleugels bevindt zich een duidelijke zwarte V, die in rusthouding van de vleugels samen grofweg een W vormen. Op de lichtgrijze voorvleugel zijn nog drie opvallende vlekken te zien langs de voorrand. De tekening en de intensiteit van de grondkleur kunnen variëren: soms met een violette tint en heel soms bruingrijs of zwartbruin.

Kenmerken rups

Tot 25 mm; lichaam groen of bruin met opvallende zwarte vlekken; over de rug vier witte of geelachtig witte, golvende lengtestrepen en een brede gele lengtestreep over de zwarte spiracula; kop groen of bruin met zwarte stipjes.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij algemeen. Komt vooral voor op de zandgronden in het binnenland en lokaal in de duinen. RL: kwetsbaar.

België

Vrij zeldzaam in het hele land; lokaal soms vrij algemeen. De soort staat als Bedreigd op de Rode Lijst van Vlaanderen (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Marokko, Spanje, Frankrijk en van de Britse eilanden via de gematigde zone tot het Amoergebied en Kamtsjatka; in het zuiden het Middellandse Zeegebied, Klein-Azië, westelijk Centraal-Azië; in het noorden tot Lapland en ook in Labrador.

Habitat

Vooral (volks)tuinen waar aalbes is aangeplant.

Waardplant

Volkstuinen

Planten

Bessenstruiken; ook aanverwante sierstruiken zoals rode ribes.

Waardplant

Ribes

Benaming

  • Engelse naam V-Moth
  • Duitse naam Vauzeichen-Eckflügelspanner
  • Franse naam le Damas cendré
  • Synoniemen Itama wauaria
    Itame wauaria
    Semiothisa wauaria
    Thamnonoma wauaria
    Halia wauaria
    Halia wavaria
    Thamnonoma wavaria

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Zwarte-w-vlinder is een al lang bestaande naam die al gebruikt wordt door Ter Haar in ‘Onze vlinders’ (begin vorige eeuw).Zie ook ’toelichting wetenschappelijke naam’. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
wauaria: vau is het woord voor de letter ‘v’; wau kan worden opgevat als de letter ‘w’ die ontstaat als de twee v’s dicht bij elkaar komen.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden