Vliegtijd & gedrag
Juni-juli in één generatie. De vlinders komen zowel op licht als op smeer.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Zwartrandgrasuil
Rups: augustus-maart. De rups foerageert ´s nachts en verbergt zich overdag dicht bij de grond in een opgerold blad; jonge rupsen foerageren ook overdag. De soort overwintert als rups en verpopt zich in een cocon in de strooisellaag.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 17-20 mm. Het opvallendste kenmerk van deze variabele soort is de zwartachtige tekening in het middenveld: de ringvlek is gedeeltelijk omrand met een dikke zwarte lijn en staat via een dunne zwarte lijn in verbinding met de eveneens gedeeltelijk zwart omrande niervlek. In het wortelveld bevinden zich twee zwarte strepen, één vlak bij de binnenrand van de vleugel en één halverwege de voorrand en de binnenrand. De laatstgenoemde streep accentueert in rusthouding de punten van de donkerbruine schouders die enigszins uiteen lijken te lopen. De enigszins golvende lichte golflijn is in het midden getand en heeft aan de binnenzijde twee onduidelijke zwartachtige wigvormige vlekken. Door de ongelijkmatige donkere roodachtig bruine en zwartachtige tekening op de geelachtig bruine, soms roodachtig getinte ondergrond, vertoont de vlinder vaak een vlekkerig patroon. De uitgebreidheid van de donkere tekening is variabel; sommige exemplaren zijn vrij licht, andere maken een veel donkerdere indruk. Bij lichte vlinders vallen de uilvlekken nauwelijks op doordat deze dezelfde kleur hebben als de grondkleur van de vleugel; bij donkere exemplaren valt de niervlek wel goed op.
Gelijkende soorten vlinder
Zie de variabele grasuil (A. crenata).
Foto's
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Zeldzaam. Wordt sinds 2008 waargenomen op enkele locaties in Zuid-Limburg, in Zeeland en in 2015 ook in Overijssel. Was daarvoor lange tijd (sinds 1959) niet gezien.
België
Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Recent slechts gekend van één vindplaats in Limburg (Tessenderlo, 2009 en 2011). In Wallonië zeldzaam, met verspreide vindplaatsen in Luik, Luxemburg en Namen. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
Van Europa via Noord-Azië tot Oost-Siberië. In Europa vooral in het centrum verbrokkeld, naar het noorden tot Schotland, Noord-Frankrijk, Oost-België, Noord-Duitsland, Denemarken, Zuid-Zweden en Litouwen. Naar het zuiden tot Zuid-Frankrijk, Sardinië, Zuid-Italië, Bulgarije, Zuid-Rusland (de Krim).