Vliegtijd & gedrag
Half april-begin november in twee, soms drie generaties. De vlinders komen op licht. Overdag zijn ze rustend te vinden op paaltjes, muren of ramen; wanneer ze verstoord worden verbergen ze zich onder bladeren.
- Ga direct naar
- Levenscyclus
- Herkenning
- Foto's
- Habitat & Waardplanten
Verspreiding in Nederland
Trends
Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.
Levenscyclus
Zwartvlekdwergspanner
Rups: mei-december. Rupsen van de eerste generatie (mei-juli) worden veel minder vaak gezien dan die van de tweede generatie (vanaf augustus). Ze leven op de bloeiwijze van de waardplant. De soort overwintert als pop in de strooisellaag.
Herkenning
Kenmerken vlinder
Voorvleugellengte: 10-12 mm. De enige overwegend witte dwergspanner met slechts één grote blauwachtig grijze of zwartachtige vlek langs de voorrand van de voorvleugel; vaak is deze vlek verbonden met de middenstip. Er is enige variatie. Soms is de vlek langs de voorrand onduidelijk en staat de middenstip geïsoleerd; soms is de grondkleur meer grijsachtig.
Kenmerken rups
21-23 mm. Lijfkleur is buitengewoon variabel, met als basis groen, bruin of grijs en gewoonlijk met roodachtige, bruine of grijze ruglijn en dikwijls met nog meer tekening op rug en flanken.
Gelijkende soorten vlinder
De witvlakdwergspanner (E. succenturiata) is groter en heeft een andere vleugelvorm; bovendien is de gehele voorrand donker. Zie ook de gemarmerde dwergspanner (E. irriguata).
Gelijkende soorten rups
Heidedwergspanner (Eupithecia satyrata), egale dwergspanner (Eupithecia absinthiata), schermbloemdwergspanner (Eupithecia tripunctaria), smalvleugeldwergspanner (Eupithecia nanata), jeneverbesdwergspanner (Eupithecia pusillata), v-dwergspanner (Chloroclystis v-ata), zwartkamdwergspanner (Gymnoscelis rufifasciata) guldenroededwergspanner (Eupithecia virgaureata), voorjaarsdwergspanner (Eupithecia abbreviata), eikendwergspanner (Eupithecia dodoneata), vingerhoedskruiddwergspanner (Eupithecia pulchellata) en beverneldwergspanner (Eupithecia pimpinellata). N.B.: vergelijk behalve de uiterlijke kenmerken ook de tijd van het jaar waarin de rupsen voorkomen, het habitat en de waardplant(en).
Foto's
Rups
Cocon
Vlinder
Verspreiding
Zeldzaamheid
Algemeen. Komt verspreid over het hele land voor. RL: niet bedreigd.
België
Vrij algemeen in het hele land. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).
Mondiaal
De Britse eilanden en de Hebriden, Noord-Afrika en Klein-Azië. In Finland en Zweden tot plm de 66e breedtegraad. Verdere verbreiding via de Baltische staten, Polen, Rusland en Siberië tot in Mongolië.