Diana-uil

Griposia aprilina

Vliegtijd & gedrag

Eind augustus-eind oktober in één generatie. De vlinders komen op licht, maar vooral op smeer; ze foerageren op overrijpe bramen en bloemen van klimop.

Diana-uil

Verspreiding in Nederland

Diana-uil

Trends

Onderstaande grafieken tonen de verandering in de talrijkheid van de soort in de loop van de tijd.De eerste grafiek geeft het verloop over de hele periode waarvan we waarnemingen hebben.Omdat de oude gegevens vaak niet erg nauwkeurig zijn (geen aantallen) en incompleet (nadruk op zeldzame soorten) worh3 hier de presentie afgebeeld.De tweede grafiek laat het verloop zien van de prestatie van de soort in de laatste dertig jaar.Wat presentie en prestatie precies zijn, en hoe ze worden berekend kunt u lezen op de pagina De berekeningen.

Levenscyclus

Diana-uil

Rups: april-juni. De jonge rups leeft in de uitlopende knoppen van de waardplant. Oudere rupsen foerageren ´s nachts op de bloemen en de bladeren en verbergen zich overdag in een schorsspleet. De rups maakt een stevige cocon in de grond dichtbij de waardplant en verpopt zich daarin een aantal weken later. De eieren worden afzonderlijk of in kleine groepjes afgezet op een tak of in een schorsspleet en overwinteren.

Herkenning

Kenmerken vlinder

Voorvleugellengte: 18-23 mm. Een fraaie, karakteristiek getekende uil. De brede lichtgroene voorvleugel heeft een licht gebogen voorrand en een patroon van zwarte vlekken waarvan de meeste met wit zijn afgezet. De zwarte vlekken variëren in grootte; soms zijn ze gereduceerd tot kleine losliggende vlekjes en boogjes, in andere gevallen zijn ze groot en vormen ze vooral in het middenveld een zwarte dwarsband. In uitzonderlijke gevallen is de voorvleugel bijna geheel zwart, maar de uilvlekken blijven altijd zichtbaar als groene vlekken

Kenmerken rups

Tot 45 mm; vrij dik; lichaam variabel in kleur van roodachtig bruin tot groenachtig bruin of grijsachtig groen; een gebroken witachtige middenstreep loopt over de rug door een zwartachtige band, die vaak gebroken is tot een rij ruitvormige vlekken; boven de spiracula een donkere lengteband; kop bruin met lichte tekening.

Gelijkende soorten vlinder

De gevlekte groenuil (Moma alpium) is slanker, heeft witte lengtestrepen op de voorvleugel en het meeste zwart bevindt zich in de vleugelwortel en in de vleugelpunt; vliegt bovendien vroeger in het jaar.

Foto's

Verspreiding

Zeldzaamheid

Vrij zeldzaam. Een soort die verspreid over het land af en toe wordt waargenomen, vooral op de Veluwe, in Friesland en in Zuid-Limburg; het aantal waarnemingen lijkt sinds 2000 iets toe te nemen. RL: niet bedreigd.

België

Zeer zeldzaam in Vlaanderen. Slechts enkele recente vindplaatsen in Limburg, verdwenen uit Antwerpen en Vlaams-Brabant. Algemener in Wallonië; wijdverbreid ten zuiden van Samber en Maas. De soort staat op de Rode Lijst van Vlaanderen als Momenteel niet in Gevaar (Veraghtert et al. 2023).

Mondiaal

Heel Zuid-, Midden- en Noord-Europa, alleen in Zuid-Spanje en Griekenland ontbrekend. Naar het oosten tot Zuid-Rusland, Anatolië en de Kaukasus. In Klein-Azië en op de Balkan komt D. pinkeri (Kobes, 1973) voor, een soort die vroeger bij aprilina was ondergebracht.

Habitat

Vooral loofbossen.

Waardplant

Loofbossen

Planten

Eik; mogelijk ook andere loofbomen.

Waardplant

Eik

Benaming

  • Engelse naam Merveille du Jour
  • Duitse naam Grüne Eicheneule
  • Franse naam la Runique
  • Oud Nederlandse naam apriluil
    linde-uil
  • Synoniemen Dichonia aprilina
    Agriopis aprilina

Meer over de naam

Toelichting Nederlandse naam
Diana is de naam van een godin van de Efeziërs (ook wel Artemis genoemd), die onder andere voorkomt in het boek Handelingen (hoofdstuk 19) van het Nieuwe Testament. Haar zilveren beeld zou uit de hemel gevallen zijn en er werd in Efeze veel geld verdiend aan de verkoop van kleine zilveren tempeltjes door de zilversmid Demetrius. Wat dit precies met het uiterlijk van de diana-uil te maken heeft is niet helemaal duidelijk. Meer over Nederlandse namen

Toelichting wetenschappelijke naam
Dichonia: dikhos is dubbel, naar de twee witachtige lijnen op de achtervleugel.aprilina: aprilis is de maand april, maar hier wordt de kleur van het voorjaar bedoeld. De naam verwijst dus niet naar de vliegtijd maar naar de kleur op de voorvleugel.

Auteursnaam en jaartal
(Linnaeus, 1758)

Meer uit dezelfde familie

Doe mee aan de tuinvlindertelling

Heb je een vlinder of libel gespot? Meld het ons! Jouw waarnemingen zijn waardevol voor het behoud van deze insecten. Samen kunnen we hun populaties in kaart brengen en beschermen. Ga naar onze website en deel jouw observaties. Help mee aan het behoud van deze prachtige dieren en draag bij aan de wetenschap van de biodiversiteit.

Waarneming melden