Gaat de libellenstand in ons land vooruit en heeft dat te maken met klimaatverandering? Worden er in het noorden minder libellen waargenomen dan in het zuiden? Zal de groene glazenmaker in een gebied toenemen als waterplanten minder vaak worden verwijderd? Hoe zal de speerwaterjuffer reageren op venherstelmaatregelen? 

Om dit soort vragen te kunnen beantwoorden, verzamelt De Vlinderstichting al sinds 1998 actuele informatie over de veranderingen in de libellenstand in Nederland. Er zijn in Nederland honderden telroutes uitgezet, die overal op dezelfde manier worden geteld. 

Hoe wordt er geteld? 

De libellen worden geteld langs een vaste telroute, die in overleg met de coördinator wordt uitgezet. Een route is 50 tot 500 meter lang. Van mei tot en met september wordt een route minimaal eens in de twee weken gelopen, in een constant en rustig wandeltempo. De libellen die worden waargenomen, tot twee meter op de oever en tot vijf meter op het water, worden genoteerd.

Een route hoeft niet in een heel rijk libellengebied te liggen. Een locatie is geschikt zolang er het hele seizoen libellen bij het water vliegen en de oever goed begaanbaar is. Routes vlakbij huis of werk kunnen ook gemakkelijk ‘even tussendoor’ gelopen worden.

Lees meer over het Meetnet Libellen

Hoe kan ik meedoen?

Lijkt het je leuk om een route te gaan lopen? Meld je dan via onderstaande link aan. Het Meetnetteam neemt dan contact met je op over het samen uitzetten van een route. Routes worden buiten het veldwerkseizoen uitgezet, in het algemeen tussen januari en half mei

Meld je hier aan

Het belang van libellen

Als er langs het water veel soorten libellen vliegen, dan weet je: dit is gezond water. Libellen leven een groot deel van hun leven als larve onder water, en elke soort stelt weer andere eisen aan zijn leefomgeving. Veel soorten betekent: een gevarieerde waterstroom, schoon water, veel kleine beestjes om te eten in en boven het water. 

Libellenlarven eten muggenlarven, libellen eten andere insecten zoals muggen en vliegen, en vogels eten weer libellen. Zo zijn ze een onlosmakelijk onderdeel van een gezond ecosysteem. Ook zijn ze gevoelig voor vervuiling, bestrijdingsmiddelen, opwarming zodat ze laten zien hoe het er werkelijk voor staat met het water in Nederland. 

Platbuik. Foto: Kars Veling

Het Meetnet Libellen is onderdeel van het Landelijk Meetprogramma Libellen. Dit bestaat uit twee onderdelen: aantalsmonitoring (het meetnet) en verspreiding (onderzoek). Het CBS controleert en analyseert de gegevens. Ook geeft het CBS advies voor verbeteringen van het meetprogramma op basis van een jaarlijkse kwaliteitsrapportage in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM) in opdracht van het ministerie van LNV. 

Lees meer over het Landelijke Meetprogramma

Resultaten en artikelen (libellen)

Nieuwsbrieven en jaarverslagen Libellen

Libellenexcursies

Meetnet Libellen – Meer informatie

Riviersluiptelling