Gaat de vlinderstand in ons land achteruit of vooruit? Worden er in het noorden minder vlinders waargenomen dan in het zuiden? Welk effect heeft stikstof op vlinders? Wat gebeurt er met de vlinderstand als er gemaaid wordt?
Om dit soort vragen te kunnen beantwoorden, verzamelt De Vlinderstichting al sinds 1990 actuele informatie over de veranderingen in de dagvlinderstand in Nederland. Er zijn Nederland honderden tel-routes uitgezet die overal op dezelfde manier worden geteld.
Hoe wordt er geteld
De vlinders worden bij het Meetnet Vlinders geteld op een vaste telroute, die in overleg met de coördinator wordt uitgezet. De route wordt van april tot en met september één keer per week in een constant en rustig wandeltempo gelopen. De vlinders die worden waargenomen, 2,5 meter links en rechts en 5 meter voor en boven je, worden genoteerd.
Een route hoeft niet in een heel rijk vlindergebied te liggen. Een locatie is geschikt zolang er vlinders vliegen. Routes vlakbij huis of werk kunnen ook gemakkelijk ‘even tussendoor’ gelopen worden.
Lees meer over het Meetnet VlindersHoe kan ik meedoen?
Lijkt het je leuk om een route te gaan lopen? Meld je dan via onderstaande link aan. Het Meetnetteam neemt dan contact met je op over het samen uitzetten van een route. Routes worden buiten het veldwerkseizoen uitgezet, in het algemeen tussen januari en half mei.
Meld je hier aanTel meer in het Meetnet
Dagactieve nachtvlinders
Er is een flink aantal dagactieve nachtvlinders die meegeteld mogen worden.

Hommels
Het gaat niet goed met de Nederlandse bijen. Daarom kunnen sinds 2018 ook de hommels worden geteld langs de vlinderoutes.

Nectarplanten
Bloeiende planten zorgt voor meer vlinders. Het tellen van nectarplanten geeft waardenvolle informatie.
Het belang van vlinders
Wij vinden dat een organisme niet per sé nuttig hoeft te zijn om waarde te hebben. Maar vlinders zijn wel nuttig. De rupsen worden gegeten door allerlei dieren; sluipwespen, vogels. Ook de vlinders zijn een smakelijk hapje voor vogels en bijvoorbeeld libellen. Ze spelen ook een rol in bestuiving van bloemen.
Misschien nog belangrijker is de indicatorfunctie die vlinders hebben. Ze zijn de ‘kanarie in de kolenmijn’ van de natuur. Met planten blijft het nog wel een tijdje goed gaan nadat je fout hebt beheerd maar als je één keer fout beheert kan je een zeldzame vlinder in één klap kwijt zijn. En dat is een teken dat er meer misgaat met zo’n gebied. Vlinders zijn van de insecten de meest aaibare en zichtbare soortengroep en ze zijn goede indicatoren voor hoe het met de rest van de insecten gaat. En zonder insecten kunnen we niet. Alleen al bestuiving hebben we heel hard nodig. Insecten staan, met planten, aan de basis van de voedselketen voor ons leven. Gaat het goed met de vlinders, dan gaat het goed met de natuur, en zo ook met onszelf.
Distelvlinder. Foto: Kars Veling
Het Meetnet Vlinders is onderdeel van het Landelijk Meetprogramma Vlinders. Dit bestaat uit twee onderdelen: aantalsmonitoring (het meetnet) en verspreiding (onderzoek). Het CBS controleert en analyseert de gegevens. Ook geeft het CBS advies voor verbeteringen van het meetprogramma op basis van een jaarlijkse kwaliteitsrapportage in het kader van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM) in opdracht van het ministerie van LNV.
Lees meer over het Landelijke Meetprogramma
